ارتقا امنیت مراکز تجاری از طریق رویکرد CPTED با بازطراحی در مجموعه بازار زنجان

نیاز به امنیت از اساسی ترین نیازهای انسان و از عوامل کیفیت و جذابیت محیط است چنان که طبق تقسیم بندی ابراهام مازلو، روانشناس آمریکایی، نیاز به امنیت پس از نیازهای فیزیولوژیک چون خواب و خوراک مهم ترین نیازانسان به شمار می رود. از یک سو امنیت یکی از ویژگی های مهم شهر اسلامی است، همان طوری که شهرها در صدر اسلام از امنیت کافی و لازم برخوردار بودند به طوری که ابراهیم (ع)قبل از هر چیز برای شهر مکه از خداوند امنیت طلب کرد یا علی (ع) یکی از ویژگی های دین مبین اسلام را امنیت می داند و تأمین آن را یکی از اهداف ذاتی حکومت اسلامی می داند. مجموعه تاریخی بازار زنجان در قلب بافت قدیمی و ارزشمند شهر و از نظر تولید وعرضه کالا و خدمات جنبی بسیار غنی و مهمترین مرکز اقتصادی و تجاری شهر محسوب می شود حال آن کهبررسی های آماری حاکی از آن است که بیشترین آمار جرم در شهر زنجان مربوط به مجموعه بازار زنجان و مراکز تجاری اطراف آن است . روش مورد استفاده در این پژوهش توصیفی تحلیلی بوده و داده های پژوهش با استفاده از منابع کتابخانه ای و مطالعات میدانی جهت شناخت و ارائه راهکار مورد استفاده قرار گرفته است . برای این منظور،منابع از طریق مطالعات کتابخانه ای جمع آوری ومطالعه گردید.سپس به مطالعات میدانی نظیر مشاهدهومصاحبه با شهروندان وکسبه،به ارزیابی کالبدی بازار پرداخته شد واز فضای بازار زنجان عکسبرداری شده وعکس ها مورد ارزیابی قرارگرفتند و نهایتا به ارائه پیشنهادات و درنهایت طرحی برای قسمتی از بازار رسید. نتایج تحقیق نشان داد که مشکلات مربوط به ورودی ها و نبودراهنمای مناسب دربازار مانند تابلوهای اطلاعات ,مخروبه بودن برخی فضاها,تعرض به عرض پیاده راه ها ,نبودپارکینگ مناسب , کاربری های ناسازگار,نورپردازی نامناسب,عدم کیفیت بناهاوعواملی از این در بازاردست به دست هم داده و مشکلات امنیتی بازار را بوجود آوردهاست. با توجه به نتایج تحقیق وبه منظور کنترل وپیشگیری از بزه سرقت در این محدوده شهری،به نظر می رسد استفاده از راهبردCPTED وراهکارهای اتخاذ شده از آن،البته در کنار سایر دیدگاهها و راهبردهای پیشگیری از بزهکاری،می تواند تأثیرگذاری خود را بهتر نشان بدهد و باید در اولویت کاری مسئولین ودست اندرکاران انتظامی،قضایی ومدیریتی شهر قرار بگیرد

کلیدواژه ها:

امنیت ، طراحی محیطی ، بازار زنجان ، مراکز تجاری