دین و فلسفه از دیدگاه فارابی و غزالی

دین و فلسفه از مهم ترین مسائلی هستند که ذهن فیلسوفان و متکلمان اسلامی و غربی را به تفحص و کنجکاوی واداشته است. در میان فلاسفه و متکلمان اسلامی فارابی و غزالی بیشترین توجه را به رابطه فلسفه و دین نشان دادند. بنابراین سؤال اصلی این تحقیق این است که آیا فارابی و غزالی قائل به سازگاری فلسفه و دین بوده اند ؟ در نظر فارابی دو حقیقت فلسفی و نبوی ازاین جهت که در راستای معرفت به خداوند یکتا گام برمی دارند، یکی هستند لذا حقیقت دین و فلسفه باهم سازگارند ولی درروش از همدیگر متمایز هستند. وی معتقد است پیامبر و فیلسوف هر دو به عقل فعال متصل اند اما فیلسوف با قوه عاقله و پیامبر از طریق قوه متخیله این حقیقت را درمی یابد لذا فلسفه بر دین تقدم رتبی دارد. غزالی هرچند بر فلاسفه می شورد ولی به مسائل اساسی فلسفه رغبت نشان داده است. وی با انتقاد بر فلاسفه خصوصاً فارابی معتقد است که دین را نباید قربانی فلسفه محض کرد، دین را بر فلسفه مقدم دانسته است. این تحقیق درصدد است که به بیان اساسی ترین دیدگاه های فارابی و غزالی درزمینهٔ تعریف این دو مسئله، یکی بودن دین و فلسفه و همچنین تمایز این دو از همدیگر و وجوه تشابه و تمایز نظریات این فیلسوف مشایی و متکلم اشعری به بررسی و تدقیق بپردازد

کلیدواژه ها:

دین ، فلسفه ، فارابی ، غزالی ، معرفت خداوند ، عقل فعال