بررسی نقش سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS برمدیریت بحران و تاثیر آن در پیشگیری ازبحران

رشد سریع و لجام گسیخته ی شهر نشینی منجر به درهم ریزی نظام توزیع خدمات و نارسایی سیستم خدماتی است که امروز در شبکه ی شهری ایران قابل درک است . مدیریت بحران علمی کاربردی است که به وسیله ی مشاهداتسیستماتیک بحران ها و تجزیه تحلیل آنها در جستجوی یافتن ابزاری است که به وسیله آن بتوان از بروز بحران ها پیشگیری یا در صورت بروز در راستای کاهش اثرات آن به امداد رسانی وسیع و بهبود اوضاع اقدام نمود . همه ساله در نقاط مختلف کره زمین افراد زیادی براثر وقوع سوانح طبیعی نظیر زلزله – سیل – طوفان جان و کاشانه خود را از دست می دهند . تامین مکان های مناسب برای استقرار مراکز امداد رسانی پس از وقوع زلزله و اسکان آوارگان یکی از موارد مهم در برنامه ریزی و مدیریت بحران است . از مسائل اساسی روستاهای کشور بحرانهای طبیعی و عدم توجه به مدیریت ریسک و نبود سامانه ای در جهت برخوردسازمان یافته با بحران ها بوده است . با توجه به نقش مهم مدیریت بحران کارامد در کم کردن خسارات جانی و مالیناشی از بحران ها در جوامع مختلف و اهمیت دسترسی به داده های مناسب در زمان مناسب در اتخاذ تصمیم های مناسبدر مدیریت بحران ، نقش سیستمی که بتواند چنین اطلاعاتی را در اختیار مدیران بحران در هر زمان و هر مککان قرار دهدبه خوبی آشکار می شود . یکی از عمدهترین مشکلات پس از هر حادثه کمبود اطلاعات و عدم اطمینان از صحت آنهاست. تلاش برای برقراری آمادگی بهتر و پیشگیری از حوادث، از اولویتهای کارگزاران کمک رسانی و مجریان آن است. به همین دلیل، نیاز به اطلاعاتی کامل و بازبینی شده از ضروریات امر میباشد. سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS میتواندکمک بزرگی در جهت حل مسایل مربوط به مدیریت حوادث باشد. این سیستم میتواند بیشترین حجم اطلاعات را به صورت یکپارچه با حفظ شاخصهای سه گانه سرعت، دقت و انعطافپذیری در اختیار مدیران و تصمیم گیران قرار دهد.سیستم مذکور دارای لایههای مختلفی است. از لایههای اصلی آن میتوان به نقشه جغرافیایی منطقه بر اساس تصاویر ماهوارهای و برداشتهای زمینی اشاره نمود. لایه های دیگر نیز شامل نقشه راهها، نقشه زیرساختها، نقشه توزیع بافت جمعیتی، نقشه مناطق آسیب پذیر و در معرض خطر و بسیاری از موارد دیگر است که بر حسب نیاز قابل طراحی و اضافه نمودن است . همچنین میتوان یکی از مهمترین اقدامات در مرحله آمادگی پیش از بحران را تهیه نقشه های آسیب پذیری شهرهای آن منطقه نام برد. این اطلاعات زمانی از بازدهی بالایی برخوردار خواهند بود، که به صورت شبکهای منسجم و یکپارچه درآیند و درست و به موقع استفاده شوند. سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS این امکان را فراهم میآورد که اطلاعاتی از این دست به صورت همزمان و یکپارچه قابل مشاهده و تحلیل شوند.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، سیستم اطلاعات جغرافیاییGIS ، بحران ، پیشگیری بحران