معناشناسی حال و مقام در عرفان

یکی از مباحث مهم عرفان احوال و مقامات است که مطالب زیادی راجع به آنها در آثار عرفانی آمده است. حال، مقابل مقام، حالتی است مانند شادی یا اندوه که با عنایات خداوندی بر دل سالک وارد می شود و زود زایل می گردد. برخی عارفان اعتقاد دارند که انبیاء علیه السلام نیز دارای مقام بوده اند. صوفیان درباره ی مقام گفته اند که آن با ریاضت و مجاهدت سالک بدست می آید و صوفی باید در آن مقام زمانی بماند تا دارای شرایط ارتقاء به مقام والا باشد. عارفان مسلمان در تعریف، تعداد و شیوه های وصول به مقامات، بعضاً اختلاف نظرهایی دارند. مولف در این نوشتار دیدگاهای آنان را نقل و نقد کرده است و در ادامه آخرین مقام را که مورد اختلاف عارفان بزرگ است، مورد بررسی و تحلیل قرار داده است.

کلیدواژه ها:

حال ، مقام ، رضا ، فنا ، فقر