الگوی پراکنش زعفران (Crocus L.) در ایران: رویکرد حفاظتی

بررسی الگوی پراکنش تاکسونهای جانشین (Surrogate)نقش مهمی در جرای برنامه های حفاظت از تنوع گیاهی ایفا می نماید. زعفران (Crocus L.) به عنوان یکی از تاکسونهای شاخص خانواده زنبق (Iridaceae) با دارا بودن 80 گونه در جنوب غرب و مرکز اروپا، جنوب غرب ونیز شرق اسیا پراکندگی دارد. بواسطه خطرات تهدید کننده ی زیستگاه ها و نیزعدم اطلاعات کافی پیرامون وضعیت حفاظتی، الگوی پراکنش تاکسونهای این جنس با رویکرد ژئوبوتانیکی در مناطق مختلف جغرافیایی زمین شناختی و زیست اقلیمی ایران براساس مطالعات میداانی و بازبینی نمونه های هر بار یومی و با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی GIS مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج این مطالعه نشان می دهد که مهمترین نقاط پراکندگی این جنس در ایران مناطق البرز شمال، شمال غرب کپه داغ شمال شرق و زاگرس غرب است . رشته کوه های البرز و شمال شرق کشور بواسطه حضور بیشترین گونه های اندامیک، بالاترین اولویت حفاظتی رویشگاه های این جنس را به خود اختصاص داده اند. بنابراین در کنار اعمال روشهای حفاظت در زیستگاه طبیعی (In-situ Conservation) شیوه های حفاظت در خارج زیستگاه (Ex-situ Conservation) برای حفظ بقای تاکسون های این جنس در ایران ضروی است.

کلیدواژه ها:

الگوی پراکش ، جغرافیای گیاهی ، زعفران ، گونه های جانشین ، مدیریت حفاظتی