گنبد روز آمد

فرهنگ ایرانی،فرهنگی پرراز و رمزوآئین است. معماری هم که از زیر مجموعه فرهنگ است از این قاعده مستثنی نیست دنیای معماری سنتی ایرانی، دنیای پرراز و رمز است. برای هر کارش شیوه وشگردهایی دارد. و در هر دوره ای و دورانی کسی بر این شیوه ها،شگردها افزوده است. و بنابردانش فنی روز شیوه ای نو بکار بسته است. در میان اجزا و عناصر ایرانی گنبد نمادی است بزرگ و نمودی درخشان، بی گمان برای طرح و ساخت این نماد بزرگ و درخشان، شگردها و شیوه هایی نیاز است تا این عنصرزیبا و کار آمد معماری ایران را به درستی و زیبایی و استواری طرح و اجرا کند که هم ایستایی،هم مانایی و هم کارایی داشته باشد. استفاده ازمواد و مصالح ساختمانی روز آمد، که کارامد هم باشد، همیشه مورد توجه معماران از گذشته تا حال بوده است، در این روند، آهن و سیمان که مصالح روز هستند و در روزگار ما کاربری دارند، به خدمت ایرانی نیز درآمده اند در راستای بهره وری از اهن و سیمان در طراحی و ساخت گنبد در روزگار ما، مجموعه ی بزرگ مصلی امام خمینی (ره) شهر کرد با طراحی استاد روزبه خسروی نمونه مناسبی برای بررسی می باشد. در این پژوهش به روش تحلیلی- تفصیلی به بررسی شیوه سنتی خشخاش بندی در اجرای پوسته بیرونی گنبد با روشی نوین وهمچنین اجرای کاربندی خود ایستا در پوسته درونی گنبد می پردازیم. با توجه به مصالح و روش های سنتی می دانیم که اجرای کاربندی در دهانه های محدودی میسر بوده است، روش استفاده شده در این گنبد این محدودیت ها را برطرف نموده است. روش های استفاده شده در ساخت این گنبد می تواند زمینه ای برای ارائه راهکارهای نوین تری در عرصه ی معماری ایرانی باشد.

کلیدواژه ها:

معماری سنتی ، پوسته ی بیرونی ، خشخاش بندی ، کاربندی