بررسی نقش تفکر و فرهنگ اسلامی در تزئینات محراب های مساجد (مطالعه موردی مسجد جامع بابل)

در فرهنگ اسلامی ، معماری مساجد از احترام وقداست فراوانی برخوردار است.هنرمندان مسلمان همواره از سر اخلاص وبندگی وباتکیه برآموزه های دینی اسلام مساجد باشکوهی را در دوران مختلف بنا نموده اند.جلوه های هنر تزیینی اسلامی درمعماری مساجد تجلی یافته، از آن جا که محراب مهم ترین بخش مسجد وجایگاه ی برای حضور فرد مؤمن به پیشگاه الهی است، هنرمندان مسلمان آثار ارزشمندی از هنرهای متنوع همچون کا شی کاری ،گچ بری، مقرنس کاری و... رامتناسب با مبانی دینی وتفکر اسلامی در محراب ها ایجاد نموده اند. مقاله حاضر محراب های مسجد جامع بابل را که از بنا های تاریخی ایران است، ازنظر مضامین کتیبه ها وعناصر تزیینی با توجه به مبانی دینی وتفکر اسلامی بررسی می نماید.روش تجزیهوتحلیل داده های این مقاله توصیفی- تحلیلی بوده و ابزار گرد آوری اطلاعات آن کتابخانه ای ومیدانی می باشد. فرضیه تحقیق مبتنی بر آن است که محراب های مورد پژوهش درقالب نقوش گیاهی وکتیبه نگاری آیات قرآنی برمبنای زیبا شناسی اسلامی بوده وبا فضای معنوی محراب متناسب می باشد. نتایج بیانگر آن است که تزیینات به کار رفته دراین محراب ها علاوه بر کارکرد تزیینی، از بار معنایی خاصی برخوردار بوده، موجب تأثیرات عمیق بصری وروحی در دل وجان فرد نمازگزار می گردد.همچنین مضامین کتیبه ها حاوی عقاید اصلی دین اسلام و مفاهیم آن ها به عبادت خالق واهمیت نماز اشاره دارد

کلیدواژه ها:

مسجد جامع بابل ، محراب ، تزئینات ، هنر اسلامی ، کتیبه نگاری