بررسی نظام شهری استان ایلام بر پایه مدل های کمی

بررسی امارهای جمعیتی سکونتگاه های شهری و روستایی وملاک های تعیین شهر و روستا در دوره های سرشماری کشور نشان می دهد که تا آنچه که در تحقیقات آمده چندان با واقعیت مطابقت نداشته و یا گاها مصداق خارجی پیدا نکرده باشد. از طرف دیگر مدل های ارئه شده بیشتر برای کشورهای پیشرفته بوده وبرای برخی استان های ایران بلاخص استان های مرزی ممکن است نتیجه مطلوب حاصل نشود. استان ایلام به جهت مرزی بودن و صدمات حاصل از هشت سال جنگ تحمیلی عراق علیه ایران بر پیکره شهرهای مرزی موجب رکود شهر نشینی در این دوران شد اما پس از جنگ و امنیت نسبی در منطقه تجارت وساخت و سازهای قانونی و غیر قانونی در نقاط مرزی و به نوعی سیاست های دولت موجب گسترش و رشد بی رویه شهرها شد. این مقاله با استفاده از مدل های کمی به بررسی نظام شهری و سلسله مراتب شهری استان ایلام براساس سرشماری نفوس و مسکن سال 1390 و تطبیق آن با دوره های قبل با استفاده از روش توصیفی از نوع کمی و تحلیلی پرداخته است. یافته های پژوهش نشان می دهد که پدیده نخست شهری، گسست در ساختار سلسله مراتبی کم جمعیتی اکثر شهرهاعدم تعادل و توازن در توزیع فضایی جمعیت شهری از ویژگی های نظام شهری استان ایلام است. در سال های اخیر اگرچه از میزان نخست شهری کاسته شده است، اما نظام شهری به لحاظ توزیع فضایی جمعیت ناموزون و نا متعادل است. و این امر موجب بهره برداری نامناسب از منابع سرزمینی شده است.

کلیدواژه ها:

سلسله مراتب شهر ، ایلام ، قانون رتبه اندازه ، ضریب آنتروپی ، حداختلاف طبقه ای ، الگوی لگاریت