الگوها و شاخصهای جوی موثر در سیلابهای مخرب در شهرستان قم

با همگن سازی و بازسازی داده های آماری ایستگاه های مختلف هواشناسی شهرستان قم و صحت آزمائی آنها ، موضوع از دو روش آماری (حداکثر بارش محتمل PMP به روش غیر کوهستانی) و سینوپتیکی (مطالعه الگوهای جوی سطوح زمین و 500 میلی باری) طی روزهای سیلابی و روزهای قبل ازآن طی دو دهه اخیر در منطقه ، بررسی گردید ، نتایج مطالعه نشان داد که طوفان مورخ سوم می 1986 سیستم سیل زا قوی با ابعاد خسارات و تلفات زیاد بوده که دارای PMP بهینه با شاخص های رطوبت 1/18 و تندی 2/01 می باشد و در زمان های 24 و 48 و 72 ساعته دارای شارش رطوبت به ترتیب 48/1 و 61/6 و 66/2 میلی متر و درون شارش رطوبتیب ه ترتیب 98/1 و 123/7 و 133 میلی متر می باشد . بررسی سینوپتیکی نیز تقویت و تشدید فعالیت مرکز کم فشار سودان و ادغام آن با مرکز کم فشار مدیترانه و تأثیر همگرایی دریای سرخ را نشان می داد که مرکز کم فشار در سطح 500 میلی باری ( mb) در غرب آبادان و جریانات سطح 850 تا 700 میلی باری در بحرین و مسقط ،همگرایی شدیدی را بر روی خلیج فارس موجب می شود در این مکانیسم ، ناپایدار ی پتانسیلی و ترزیق هوای مرطوب افزایش یافته و ناپایداری هوا تا ارتفاعات زیاد جو تداوم می یابد .وجود یک شیب و اختلاف دما در دو سمت آن در مقیاس وسیع به صورت یک سیستم (تراف - ریج) در توده هوا ،موجب انتقال هوا می گردد که بتدریج درجه حرارت پتانسیل در شهرستان قم افزایش و سبب ایجاد ریزش ماکزیمم بارندگی می گردد.

کلیدواژه ها:

صعود هوا ، ناپایداری پتانسیلی ، سینوپتیکی