باز زنده سازی هویت مکانی در محیطهای دیداری شهری

بی شک شهرهای ایرانی امروز نمود آشفتگی هایی هستند که در بطن جامعه امروز ما وجود دارد. چنین آشفتگی هایی در محیط های دیداری شهر بروز می یابند که باعث ایجاد آشفتگی های ذهنی و رفتاری در شهروندان می شود که ریشه در نبود هویت مکانی دارد. هویت مکانی مفهومی است که یک مکان را از مکان دیگر متمایز میکند. محیط مصنوع باید در ارتباط با فرهنگ باشد تا بتواند هویت مکانی یابد و معنی دار و قابل ادراک شود. شهر عامل ایجاد هویت اجتماعی است که در آن فرد با داشتن هویت فردی خود دارای هویت اجتماعی یا همان فرهنگ می شود که عامل تمایز محیط های جغرافیایی از هم است. انسان به محیط نظم می دهد تا آن را قابل ادراک و خوانا کند. خوانایی و ادراک در ارتباط مستقیم با دیدار می باشد. از طرفی عادت واره ها هویت فردی شخص را ساختار می بخشند و فضاهای اجتماعی را به تدریج دچار تغییر می کنند و نیز محیط جغرافیایی بر محیط رفتاری که در بر دارنده ی عادت واره ها نیز است تاثیر می گذارد. هر چه فرد در جامعه از موقعیت بالاتر و تصمیم گیرنده تری برخوردار باشد در تغییر دادن عادت واره های فضایی جامعه موفقتر است. از این رو مدیران شهری علاوه بر توجه به مفاهیمی همچون نوسازی، بهسازی و زیباسازی مناظر شهری که تا کنون نتوانسته اند آشفتگی های موجود را به نحو موثری درمان کند باید به هویت مکانی نیز توجه داشته باشند. هویت مکانی مفهومی نیست که بخواهیم آن را ایجاد کنیم بلکه باید آن را از طرق اصلاح عادت واره های فضایی و ایجاد نظم و خوانایی در شهر باززنده سازی کنیم.

کلیدواژه ها:

شهر ، محیط ، هویت مکانی ، عادت واره ، خوانایی