بررسی تغییرات سطح آب و ضریب دبی در طول سرریزهای جانبی مایل لبه پهن

همانگونه که می دانیم جهت آبگیری از کانال اصلی در پروژه های آبیاری، زهکشی ، پخش سیلاب و ... احتیاج به تاسیساتی می باشدکه متداول ترین آن سرریزهای جانبی می باشد. جریان ایجاد شده در حاشیه سرریزهای جانبی حالتی از جریانهای متغیر مکانی همراه باکاهش دبی می باشد. ضریب دبی در طول سرریز جانبی متغیر می باشد اما این تغییرات در اکثر مطالعات قبلی در نظر گرفته نشده است و بررسی ضریب دبی به صورت المانی بسیار اندک می باشد. در بعضی از موارد کاربرد سرریزهای جانبی، نظیر سیستمهای کشاورزی و جمع آوری فاضلاب جهت توزیع یکنواخت آب لازم می باشد تا سرریزها بگونه ای طراحی گردند تا میزان تغییرات دبی در طول سرریز ثابت بماند. در سریزهای جانبی مایل می توان به نحوی عمل نمود تا تغییرات دبی در طول سرریز ثابت گردد. در تحقیق حاضر، تغییراتسطح آب برای توزیع یکنواخت آب وضریب دبی در طول سرریزهای جانبی مایل لبه پهن در شرایط جریان زیر بحرانی و در کانال های مستطیلی از طریق مدل فیزیکی مورد بررسی قرار گرفته است. برای به دست آوردن تغییرات سطح آب در طول سرریز، عمق آب در طول سرریز به صورت تابعی از دبی جریان، ارتفاع ابتدای سرریز، ارتفاع انتهای سرریز، پهنای سرریز، شیب تاج سرریز و طول سرریز در نظر گرفته شد. روابط مربوط به تغییرات سطح آب در طول سرریز جانبی توسط نرم افزار SPSS و از طریق حداقل نمودن مجموع مربعات خطا تخمین و تعیین گردید. با بررسی تغییرات سطح آب در طول سرریز جانبی روابطی ارائه گردید که از طریق انها می توان به نحوی عمل نمود تا تغییرات دبی در طول سرریز ثابت گردد. با توجه به نتایج آزمایشات مدلی ارائه گردید که می توان در شرایط جریان زیر بحرانی ضریب دبی المانی سرریزهای جانبی مایل را پیش بینی نماید. با مقایسه مدل المانی مورد نظر با نتایج روش کلی مشخص گردید که اینروش از دقت بالاتری برخوردار است.

کلیدواژه ها:

جریان متغیر مکانی ، سرریز جانبی مایل ، ضریب دبی المانی ، تغییرات سطح آب