شناسایی منابع قرضه ریز دانه مناسب از نظر واگرایی بر اساس مطالعات زمین شناسی مهندسی

خاکهای واگرا ازجمله خاکهای مشکل افرینی هستند که استفاده ازآنها تاکنون منجر به ایجادخرابیهای زیادی درسدهای خاکی و سایرخاکریزها شده است دراین گونه خاکها با جریان یافتن آب درترکهای خاک ذرات رس درآب معلق گشته و فرسایش می یابند یون سدیم قابل تعویض خاک عامل اصلی ایجادواگرایی درخاکهای رسی محسوب میشود درمطالعات سازه های ابی همواره منابع قرضه ریزدانه ازنظر واگرایی بررسی میشود شناسایی خاکهای واگرا با روشهای صحرایی وازمایشگاهی صورت میگیرد درشناسایی منابع ریزدانه مناسب ابتدا مطالعات زمین شناسی مهندسی انجام میشود و پس ازتایید اولیه ازنظرکیفی وکمی مطالعات بعدی شامل نمونه برداری و بررسیهای ازمایشگاهی صورت میگیرد باتوجه به اینکه خاکهای واگرا ازنظر ظاهری و مکانیکی هیچ تفاوتی باخاکهای غیرواگرا ندارند لذا شناسایی آنها بدون انجام مطالعات دفتری صحرایی و ازمایشگاهی دقیق غیرممکن است دربررسیهای زمین شناسی خاکهای ریزدانه ابتدا سنگ مادر بوجود آورنده آنهابایستی موردتوجه قرارگیرد و چنانچه سنگهای بوجود آورنده آنها دارای مقادیر یون سدیم بالایی باشند به احتمال قوی خاکهای حاصله ازآنها نیز دارای مقادیر بیشتری یون سدیم بوده و پتانسیل واگرایی بالایی را دارا خواهند بود درزمین شناسی و چینه شناسی ایران سازندهایی که دارای سنگهای با سدیم زیاد هستند تا حدودی مشخص است پس یکی ازمهمترین رویکردهادرمطالعه واگرایی خاکهای یک منطقه بررسی سنگ مادرآنهاست علاوه براین عوارض صحرایی بخصوص آب شستگی های عمیق نشانه های دیگری ازواگرا بودن خاک میتواند باشد البته ارزیابی نهایی واگرایی خاکها براساس ازمایشات ازمایشگاهی استوار است

کلیدواژه ها:

خاک واگرا ، منابع قرضه ریزدانه ، زمین شناسی مهندسی ، سازندزمین شناسی