نقش و تأثیر اسلام بر شهرسازی در ایران با تکیه بر عوامل جغرافیایی

دین اسلام، زمینه ساز تمدنی شکوفا با شتابی معجزه آسا در زمانی کم تر از یک قرن، بخش پهناوری از جهان را فراگرفت. حمله ی اعراب به ممالک شرق نزدیک به طور موقت به رشد طبیعی و آبادانی شهر ها و فعالیت های گوناگون اقتصادی مردم لطمه وارد آورد، اما پس از خاموش شدنجنگ، بار دیگر بین مرکز خلافت و ممالک شرق نزدیک، روابط اجتماعی و اقتصادی وسعت گرفت و نفوذ تدریجی اسلام، هم در دگرگونی چهره ی شهرهای پیشین مؤثر افتاد و هم موجد برپایی و رشد شهرهای جدید با شاخصه های خود با توجه به ویژگی های محیط جغرافیایی ایران گشت. بسیاری از ویژگی های شهرها در دوره ی اسلامی: ساخت شهر، بافت شهر، سیمای شهر، نقش شهر و غیره بازتابی از شرایط جغرافیایی حاکم بر ایران و بینش اسلامی به شمار می آمد. از این رو مقاله حاضر بر آن است تا با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تأثیرات و نقش اسلام بر روند شهرسازی در ایران با توجه به عوامل جغرافیایی و بویژه تغییر و تحولات شهرهای ایران بپردازد.

کلیدواژه ها:

اسلام ، ایران ، شهرسازی ، مسجد ، بازار ، مدرسه