مشارکت ایران در پروژه جهانی پروتئوم انسانی: پروتئوم کروموزومY

با توجه به نتایج حاصل از پروژه ژنوم انسان بطور بالقوه حدود 20300 ژن در روی کرموزوم های انسان وجود دارد که این ژن ها پتانسیل تبدیل شدن به پروتئین رادارند. ولی برای حدود 6000 ژن، شواهدی در سطح پروتئینی وجود نداشته و برای بسیاری دیگر از آنها اطلاعات بسیار کمی درباره فراوانی پروتئینی، جایگاه درون سلولی، برهمکنش ها، تغییرات پس از ترجمه و کارکرد وجود دارد. پروژه پروتئوم انسان بر پایه کرموزوم(C-HPP)به منظور نقشه یابی پروتئوم انسان در قالب یک کار سیستماتیک طراحی شده و تلاش دارد. دانش ما را در زمینه بیولوژی انسانی درسطح سلول ارتقا دهد و بستری را ایجاد کند که برای کاربردهای پزشکی(در زمینه های پیشگیری، درمانی، تشخیصی و غیره) مورد استفاده قرارگیرد. از ابتدای ژانویه 2013 بیش از 20 کشور بر روی 24 کروموزوم انسانی (22 کروموزوم اتوزوم و 2 کروموزوم جنسی Xو Y) کارخود را شروع کرده اند (www.c-hpp.org). در ایران، درحال حاضر تمرکز بر روی نقشه یابی پروتئوم کرموزوم Y است. کروموزوم Y همیشه در حالت هاپلویید بوده و پراز توالی های تکراری است. با این وجود، این کروموزوم مسئول بسیاری از نقش های بیولوژیکی مهم از قبیل تعیین جنسیت و باروری مردان است. دراین سخنرانی، آخرین اطلاعات مربوط به پروتئوم کرموزوم Y را ارائه می دهیم. استراتژی ما در این پروژه در ابتدا بر تهیه لیستی از پروتئین هایی که شناسایی نشده و یاکمتر شناسایی شده بودند و سپس شناسایی آنها معطوف گردید. این پروژه به گونه ای طراحی شده است که امکان بررسی سیستماتیک پروتئوم کروموزوم Y با استفاده ازپرتئومیکس برپایه آنتی بادی راه میسر سازد. در این پروژه، آنتی بادی های اختصاصی برای پروتئین های کدشده توسط کروموزوم Y با استفاده از کلون ژن ها و تولید پروتئین نو ترکیب و استفاده از آنها به عنوان آنتی ژن درحال تولید می باشند. آنتی بادی های تولیدشده در حال حاضر برای تعیین پروفایل بیان ژنهای کروموزوم Y در بعضی از سلول های هدف ازجمله سلولهای بنیادی جنینی، و نیز درنمونه های بافتی سالم و بیمار درحال استفاده هستند. همچنین داده های پروتئومیکس را بانتایج حاصل از RNA-Seq و Real-Time PCR مقایسه می کنیم . با ترکیب داده های پروتئومیکسی، ژنومیکسی، ترانسکریپتومی، فنوتیپی و پاتولوژیکی، یافته های جدیدی از تحقیقات ما بدست آمده است که دراینجا ارائه می نماییم.

کلیدواژه ها:

پروژه پروتئوم انسان ، پروتئوم کرموزومY انسان