آغاز شهرنشینی در مرکز فلات ایران و عوامل آن

اختلافات بسیار زیاد محیط زیستی موجود در فلات ایران یکی از علل تبادل کالا و خدمات بین مردمی که در این مناطقزندگی می کرده اند بوده بنابراین در هزاره پنجم ق.م فلات ایران توسط جوامع روستایی و استقرارگاههای فراوان پیش ازتاریخی اشغال و تعداد محوط ها و استقرارگاهها افزایش می یابد. همزمان با گسترش فرهنگ روستایی در منطقه زاگرس،همین روند در مناطق جنوب البرز در غرب کویر یعنی بخشهای مرکز فلات ایران و بین دشتهای وسیع قزوین، تهران وکاشان نیز دیده شده. در تپه های معروف سیلک، طی دومین ربع هزاره ششم ق.م یکی از مهمترین شکل های تمدنی فلاتایران شکل گرفت، سیلک با ایجاد روابط کاملی با شهرهای دوران آغاز ایلامی وارد مرحله شهرنشینی شده است زیرا بر اساسمدارک و شواهد موجود روند شکل گیری شهرها و دولتهای اولیه برای نخستین بار طی نیمه دوم هزاره سوم ق.م در میانرودان صورت پذیرفت. در پی ایجاد نظم، سلسه مراتب اجتماعی بصورت خانسالار ها ظهور می کند، جوامع نظام مند شده ویک نوع سیستم نظارتی و کنترل که در راس آن حاکمان سیاسی قرار دارند در جامعه بصورت انحصاری اعمال قدرت می کند.در این مقاله با مطالعه ی محوطه ی باستانی سیلک و قلی درویش سعی بر آن است علاوه بر نقش شرایط محیطی در شکلگیری این محوطه ها ویژگی های شهرهای نخستین نیز معرفی گردند.

کلیدواژه ها:

آغاز شهرنشینی ، عوامل شکل گیری ، مرکز فلات ، سیلک ، قلی درویش