بررسی اثر موکوس شقایق دریایی Stichodactyla sp. بر روی انتوژنی و مورفولوژی مراحل مختلف جنینی ماهی گورخری Danio rerio

اقیانوسها منشأ و مادر حیات بوده و موجودات زنده آن به عنوان منابع مهمی از تولیدات طبیعی محسوب می شوند. از جمله این موجودات که توانایی تولید سموم بیولوژیک را دارند، شقایقهای فرشی هستند. موکوس سراسر بدن شقایقهای دریایی را پوشانده و آنها را از شکارچیان محافطت میکند. توکسینهای متعددی در موکوس این آبزی شناسایی شده است. این توکسین ها عمدتاً شامل پروتئینها و پپتیدهایی با وزن مولکولی مختلف بوده، دارای خاصیت سیتولیتیک و نوروتوکسیک در جانوران مختلف از جمله حشرات، مهره داران و سخت پوستان می باشند. در تحقیق حاضر، به منظور بررسی اثرات این سم بر روی مراحل رشد جنینی و انتوژنی، از ماهی گورخری Danio rerio به عنوان مدل استفاده شد. به این منظور نمونههای شقایق Stichodactyla sp. از مناطق بین جزر و مدی بخش شرقی جزیره هرمز جمعآوری و بعد از فریز کردن در دمای ۱62 درجه سانتیگراد به آزمایشگاه منتقل شدند. پس از جداسازی موکوس و فریزدرای شدن در دمای 62 درجه سانتیگراد به مدت ۴٨ ساعت، پروتئینهای آن با متانول ۱22 % استخراج شد. غلظت پروتئین کل در ماده استخراج شده اولیه که به وسیله دستگاه الایزر سنجیده شد،5/9میلی گرم در میلی لیتر بود. غلظتهای 1/2و3/7 و7/4میلی گرم درمیلی لیتر از آن ساخته شد. مقدار 0 میلی لیتر از هر غلظت به هر میکروچاهکهایی که حاوی ۱۵2 عدد تخم ماهی گورخری بود، با 0تکرار اضافه شد. نمونه شاهد نیز با 0 تکرار که حاوی آب استریل شده بود، در نظر گرفته شد. تخم ها در انکوباتور به مدت ٧0 ساعت قرار داده شده و عکسبرداری با میکروسکوپ نوری هر 6 تا ۱0 ساعت از نمونهها انجام گرفت. در حالیکه روند تکامل جنینی در تیمار های شاهد بطور عادی طی و مرگ و میری مشاهده نشد، مشاهدات نشان داد که تخمهای تیمار شده در غلظتهای3/7و7/4میلیگرم، در کمتر از ۳6 ساعت دژنره و سیاه شده از بین رفتند. همچنین تخمهای تیمار شده در غلظت 1/2میلیگرم در ساعات اولیه دچار تاخیر در فاز رشد شده و در کمتر از ٧0 ساعت از بین رفتند. مقایسه نتایج نشان داد که پروتئینهای استخراج شده، از موکوس این شقایق، روی تکامل جنینی در مراحل مختلف اثر داشته داشته و می تواند حتی در غلظتی کم سبب مرگ آنها گردد

کلیدواژه ها:

توکسین ، مخاط ، شقایق فرشی ، خلیج فارس ، خاصیت کشندگی