کاربرد آزمون مولفه های اصلی در تعیین سطوح پرغذایی جهت ارزیابی بحران های مربوط به شکوفایی پلانکتونی در آب های ساحلی استان هرمزگان

استفاده از آزمون مولفه های اصلی Principal component analysis با هدف ارایه یک شاخص چندمتغیره Multivariate index برای دستیابی به شرایط زیست محیطی آب ها از جمله ارایه یک الگو برای تعیین سطوح پرغذایی Eutrophication index درده اخیر توسط کشور های مختلف از رشد چشمگیری برخوردار بوده است. در این تحقیق با توجه به ارتباطات درونی و نهفته مابین برخی از متغیر های اثر گذار نیترات ، نیتربت ،آمونیا و فسفات( و اثر پذیر )بیوماس فیتوپلانکتون ها یا کلروفیل a ، شاخص سطوح پرغذایی EI برای آب های ساحلی مورد مطالعه استفاده گردید. الگوی ارایه شده بنابه اظهارات محققین مختلف از قدرت تشخیص و توانایی بسیارخوبی برخودار می باشد. برای تعیین شاخص تروفی آب های ساحلی در استان هرمزگان آب های ساحلی بندر عباس ، جاسک و لنگه از 0 عامل حاصل آنالیز مولفه های اصلی با مقادیر ویژه بالاتر از واحد استفاده گردید. میزان تبین کل واریانس ها توسط این دو عامل برابر با61/23درصد و تغییرات آن در عامل اول و دوم بترتیب برابر با56/3و14/9 درصد بوده است. با استفاده از نمره های عاملی استخراجشده در عامل اول به روش دوران عامل ها ، معادله مربوط به شاخص تروفی تعریف و میزان آن با استفاده از داده های مربوط به پروژه پایش شکوفایی جلبکی اجرا شده درسال ٩0 تعیین گردید. با توجه به استاندارد های ارایه شده توسط کارگروه مربوط به سازمان آب دراروپا و مقایسه آن با نتایح حاصل از گروه بندی سطوح پرغذایی در این تحقیق می توان دریافت که در حال حاضر بخش مرکزی نوار ساحلی شهر بندر عباس بدلیل متمرکز شدن ورودی های مربوط به پساب های شهری در شرایط مزوترف بالا بوده که خود نشان از استعداد بالقوه این مناطق جهت وقوع شکوفایی پلانکتونی در سال های آتی می باشد. استفاده از شاخص تروفی به روش آزمون مولفه های اصلی می تواند بعنوان یک معیار هشدار دهنده در رابطه با وقوع شکوفایی پلانکتونی در آب های ساحلی بسیار مفید باشد. برای تعیین برخی از معیار های مشخص کننده شرایط زیست محیطی واکولوژیکی در مناطق جنوب کشور پیشنهاد می گردد که پایش مستمر آب های ساحلی در یک برنامه میان مدت تعریف و به مرحله اجرا در آید

کلیدواژه ها:

پرغذایی ، مولفه های اصلی ، شکوفایی جلبکی ، آب های ساحلی ، هرمزگان