رویکردی روانشناسانه / جامعه شناسانه به موضوع هویت مکانی در شهرهای جدید

[توضیح: مقالات این کنفرانس فقط به صورت چکیده در مجموعه سیویلیکا نمایش شده است] ایجاد شهرهای جدید در طول تاریخ و در مکانهای مختلف عموما با دلایل فرهنگی - سیاسی همراه بوده و یا حداقل پی آمدهایی در این زمینه داشته است. در غالب موارد مهمترین هدف، ایجاد فضای کالبدی متناسب با ایده آلهای فرهنگی و تلاش برای فرهنگ سازی و القای هویت خاص بوده است. احداث شهرهای جدید در ایران با شعار شهرهای جدید، فرهنگی جدید در شهرنشینی نیز بر اهمیت جنبه های فرهنگی تاکید داشته است. در مقابل یکی از چالش های جدی شهرهای جدید موضوع هویت و خس مکان به عنوان شهر و تعلق مکانی و هویت مکانی ساکنین بوده است. این مقاله به بررسی مفاهیم هویت مکانی پرداخته و ضمن روشن نمودن نیازهای روانی، فرآیند شکل گیری هویت مکانی را تشریح می کند. در شکل گیری هویت مکانی دو مرحله وجود دارد: در مرحله نخست فرد محیط را شناسایی کرده و هویت مکان را تشخیص می دهد. در مرحله دوم فرآیندپیوند روانی با مکان صورت می گیرد و به شکل هویت مکانی تداوم می یابد. فرآیند شکل گیری هویت مکانی فرآیندهای زمان دار بوده و مستلزم تجربه های محیطی مثبت و خاطره انگیز است. هویت مکان و که به مفهوم کالبدی و توانایی تداعی معنای محیطی است، مقدمه ای بر شکل گیری هویت مکانی است. اما این کافی نبوده و ضرورت تجربه مکان و فعال شدن فرآیندهای هویت ساز دومین گام در شکل گیری هویت مکانی است. در حالیکه طراحان عموما بر استفاده از فرم به منظور ایجاد هویت مکان تاکید داشته ایند در اینجا بر ضرورت توجه به فرآیندهای هویت ساز تاکید شده و فرم ویژگی های کالبدی موثر و حمایت کننده فرآیندهای هویت ساز طرح و بررسی خواهند شد. تاکید برا ایجاد فضاهای جمعی و امکان ایجاد ارتباط اجتماعی و نهایتا ایجاد خاطره جمعی از جمله راهکارهای مطرح شده می باشد.