بررسی تاثیر گسترش فرهنگ بسیجی در رشد و توسعه اقتصادی (رویکرد اقتصادی)

[توضیح سیویلیکا: این مقاله فقط به صورت چکیده مقاله در پایگاه سیویلیکا نمایه شده است] در چند دهه اخیر نظریه پردازی در عرصه توسعه اقتصادی نقطه عطف جدیدی را تجربه کرده و سمت و سوی نهاد گرایانه به خود گرفته و وارد مرحله جدیدی شده است بیشتر نظریه های توسعه در این خصوص به تحلیل و عملکرد نهادها در اقتصاد متمرکز شده و به سرمایه فیزیکی جایگاه پایین تری اختصاص داده شده است نهاد گرایان تلاش می کنند ساختاری را که بر عملکرد اقتصادی تاثیر می گذارد شناسایی کرده و تغییرات را بر اساس این ساختار تبیین کنند. بررسی عملکرد نهادها این امکان را می دهد تاثیر پدیده هایی را توضیح دهیم که با نظریه عقلانیت اقتصادی صرف قابل توجیه نیستند از جمله نهادهای غیر رسمی که در خلال سال های پیروزی انقلاب اسلامی و دوران جنگ تحمیلی در ایران به وجود آمد نهاد بسیج سازندگی مبتنی بر فرهنگ بسیجی بود. این فرهنگ ریشه در اعتقادات و باورهای مردم داشت و به جرات می توان گفت در این برهه از زمان مهمرین عامل موفقیت و پیروزی انقلاب اسلامی ایران در مقابل ابرقدرت های شرق و غرب بود. با پایان پذیرفتن جنگ تحمیلی کارکرهای این نهاد خاتمه نیافت و همچنان ملاحظه می شود که در عرصه های مختلف پیشتاز است. تاثیر گسترش این فرهنگ از ابعاد مختلف قابل بررسی است اما به نظر می رسد می توان تمامی کارکردهای آن را در قالب مفهوم تعهد اجتماعی بیان کرد. تعهد اجتماعی حاصل تعاملات و هنجارهای گروهی و اجتماعی است فرهنگ بسیجی از طریق گسترش و ساخت عناصر سرمایه اجتماعی از قبیل روحیه خداجویی، آرمان خواهی، شجاعت، ایمان و اخلاص، تلاش، ایثار و فداکاری، خرد جمعی، ساده زیستی، نعهد، درستکاری و قناعت، انسجام اجتماعی، انسان دوستی، دگرخواهی، و ... زمینه های گسترش سرمایه اجتماعی و نهایتا رشد و توسعه اقتصادی و اجتماعی را فراهم می آورد.

کلیدواژه ها:

نهادگرایان ، عقلانیت ، فرهنگ بسیجی ، سرمایه اجتماعی