اصول و معیارهای طراحی مجتمع های آموزشی با رویکرد معماری پایدار (نمونه موردی: شهر شیراز)

آگاهی بشر نسبت به مسائل محیط زیست و مشکلات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی سبب ایجاد مفهوم پایداری در معماری با هدف حفظ طبیعت گشت. مفهوم توسعه پایدار ارتباط میان انسان و طبیعت است که بر پایه مدیریت طبیعت به جهت استفاده از آن در طولانی مدت می باشد. معماری پایدار در واقع زیرمجموعه ای طراحی پایدار می باشد و پاسخی مناسب در مقابل مسائل و مشکلات عصر صنعت به شمار می رود. بنابراین معماری باید ضمن کاهش مصرف انرژی و کاهش آلودگی محیط زیست، عناصر خود را به مثابه سامانه های کوچکتر در جهت اهداف توسعه پایدار هماهنگ سازد. نیازهای زمان حال هماهنگی ندارند. معماری هایی را می توان پایدار نامید که به نیازهای زمان حالل خود پاسخگو باشد. عناصر گوناگونی می توانند تأثیر بر پایداری یک شهر بگذارند. عناصر پایدار شهر شیراز مبتنی بر پژوهش های تاریخی به هشت دسته اصلی تقسیم می شوند که در این میان چهار عملکرد مهمتر آن عبارتند از: «عناصر مذهبی، عناصر تجاری، عناصر حکومتی و عناصر ارتباطی شهر» و چهار عملکرد دیگر عبارتند از: «فضاهای آموزشی، فضاهای فرهنگی، فضاهای فراغتی و فضاهای خدماتی» که از درجه اهمیت کمتری نسبت به چهار عنصر اول برخوردار هستند. بیشتر عناصر پایدار شهر شیراز در محدوده ی بافت مرکز و یا بافاصله اندکی از آن واقع شده اند. هدف این پژوهش معرفی اصول و معیارهای طراحی مجتمع های آموزشی با رویکرد پایداری، می باشد. از اینرو روش این پژوهش از نوع بنیادی- کاربردی و از نظر ماهیت و روش جزء دسته توصیفی- تحلیلی است. نتایج به دست آمده نشان دهنده این موضوع است که با کاربست اصول و معیارهایی همچون ارتباط با طبیعت، ادراک محیط، تنوع، کل گرائی، کاهش استفاده از منابع جدید و ... می توان به طراحی مدارس پایدار پرداخت، مدارسی که ضمن برآوردن نیازهای استفاده کنندگان امروزش برای شهر آینده نیز مورد استفاده خواهد بود.

کلیدواژه ها:

مجتمع آموزشی ، توسعه پایدار ، معماری پایدار ، شیراز