پترولوژی و ژئوشیمی گرانیتوئیدهای غرب بیارجمند

منطقه مورد مطالعه در 20 کیلومتری غرب شهرستان بیارجمند (جنوب شرق شاهرود) و در بخشی از حاشیه شمالی زون ساختاری ایران مرکزی به سن اواخر نئوپروتروزوئیک - اوایل کامبرین واقع گردیده است. بر اساس مطالعات سنگشناسی و پتروگرافی این توده گرانیتوئیدی غرب بیارجمند طیف ترکیبی آلکالی فلدسپارگرانیت، کوارتز مونزونیت و سینیت را شامل میشود که توسط لامپروفیرهای بیشماری قطع شده است. این لامپروفیرها نسبت به گرانیتوئیدها از نظر سنی جوانتر بوده و دارای منشأ متفاوتی می باشند. کانی های اصلی توده گرانیتوئیدی غرب بیارجمند شامل پلاژیوکلاز، ارتوکلاز، کوارتز و بیوتیت و کانیهای فرعی شامل اسفن، آپاتیت، زیرکن و النایت می باشند. سنگ‎های گرانیتوئیدی بافت گرانولار و لامپروفیرها بافت های پورفیروئیدی و میکرولیتی نشان می دهند. روندهای تغییرات اکسیدهای عناصر اصلی و کمیاب این نمونه ها، وقفه های ترکیبی بین گروههای سنگی و منشاء مجزای این سنگ ها را نشان می دهد. تهی شدگی Ti، P، Nb و غنی بودن عناصر نادر خاکی سبک و عناصری مانند K،Rb، Th، U در گرانیت ها و نیز آنکلاوهای موجود در آنها بیان می دارد که در اثر ذوب بخشی، سنگهای منطقه ایجاد شده اند و دارای ماهیت پرآلومین ضعیف و کالک آلکالن می‎باشند. از لحاظ تقسیم بندی های ژنتیکی توده گرانیتی مزبور از نوع گرانیت S می باشد. بر پایه نمودارهای ژئوشیمیایی، نمونه های مورد مطالعه غنی شدگی نسبی از LREE، LILE و تهی شدگی از HREE و HFSE نشان می‎دهند.

کلیدواژه ها:

گرانیتوئید ، ژئوشیمی ، لامپروفیر ، بیارجمند