مقایسه ترکیبات تشکیل دهنده روغن های اسانسی حاصل از برگ و گل گیاه Salvia reuterena Boiss رویشی در ایران همراه با بررسی خواص ضد باکریایی آن

جنس Salvia از خانواده نعناعیان شامل حدود 900 گونه می باشد که در سراسر دنیا پراکندگی جغرافیایی دارند 58 گونه از این جنس در ایران یافت می شود که 17 گونه اش بومی ایران است خواص درمانی متعددی از گونه های مختلف این جنس گزارش شده است برخی از گونه های Salvia رویشی در ایران خواص ضد اسپاسم و ضد التهاب نشان می دهند در بررسی فیتوشیمیایی بر روی گونه های مختلف Salvia ترکیبات فلاونوئیدی، دی ترپنوئیدی و سسترترپنوئیدی شناسایی گردیده اند در بررسی های قبلی ما بر روی روغن اسانسی جنس Salvia ترکیبات تشکیل دهنده S.brachysiphon، S.sclareopsis،S.palaestina، S.limbata، S.rhytidea و S.verbascipolia گزارش شده اند روغن های اسانسی برگ و گل گیاه S.reuterana با نام مریم گلی اصفهانی که بومی ایران بوده و از تاکستان در استان قزوین در سال 1388 جمع آوری گردیده و به وسیله تقطیر با آب استخراج و توسط دستگاه های GC/MS،GC مورد آنالیز قرار گرفتند راندمان اسانس ها به ترتیب 0/09% و 0/18% w/w بوده است 49 ترکیب با 91/02% در روغن حاصل از برگ گیاه S.reuterana شناسایی گردید که از این میان 6 منوترپن هیدروکربنی (12/24%) ، 1 منوترپن اکسیژن دار (2/04%) ، 14 سزکوئی ترپن هیدروکربنی (18/36%) ، 9 سزکوئی ترپن اکسیژن دار (18/36%) ، یک دی ترپنوئید (4/08%) و 12 ترکیب غیر ترنوئیدی شامل بوده اند. بتا- المن (14/57%) ، بتا- کاریوفیلن (13/57%) و اسپاتولنول (9/95%) از درصد بالایی برخوردار بودند در اسانس حاصل از گل این گیاه 53 ترکیب با درصد (87/69%) شناسایی گردید که از این میان 5 منوترپن هیدروکربنی (9/43%) ، یک منوترپن اکسیژن دار (1/88%) ، 17 سزکوئی ترپن هیدروکربنی (15/09%) ، 8 سزکوئی ترپن اکسیژن دار(32/07%) ، یک دی ترپنوئیدی (1/88%) و 21 ترکیب غیر ترپنوئیدی شامل بوده اند. بتا- المن (12/00%) ، بتا- کاریوفیلن (11/00%) ، ژرماکرن - D (11/00%)، هگزیل -3- متیل بوتانوات (10/00%) و هگزیل استات (9/00%) از درصد بالایی برخوردار بودند با توجه به اطلاعات بالا هر دو اسانس برگ ، گل گیاه فوق از نظر وجود سزکوئی ترپن ها و ترکیبات غیر ترپنوئیدی غنی تر از منوترپن ها بودند در بررسی خواص ضد باکتریایی اسانس های فوق بر روی باکتری های گرم مثبت و منفی مشخص گردید که اسانس های مزبور اثرات خوبی را بر علیه باکتری های گرم مثبت نشان داده اند.

کلیدواژه ها:

ا Salvia reuterana ، اسانس برگ گل ، بتا- المن ، بتا - کاریوفیلن