بررسی اثر ضد باکتریایی چند گیاه دارویی بر قابلیت هضم ، جمعیت میکروبی و مورفولوژی روده طیور

اثر دارویی در گیاهان از سال های بسیار دور شناسایی شده و بعضی از گیاهان به عنوان دارو و مرهم استفاده می شدند گیاهان توانایی بسیار زیادی در تولید موارد آروماتیک یا معطر دارند که بیشتر مربوط به ترکیبات فنولی موجود در آنهاست این ترکیبات معطر اسانس نامیده می شود در واقع گیاه این ترکیبات را برای بقای خود تولید می کند تا از گزند حشرات، میکروارگانیسم ها و حتی گیاه خواران در امان باشد یکی از این ترکیبات ترپنوئید است که بوی تند بعضی از گیاهان به دلیل آن است. از دیگر ترکیبات بودار گیاهان می توان از کوئینون ها و تانن ها نام برد که مسئول رنگدانه های گیاهی هم هستند در آزمایشات مختلفی نشان داده شده است که آلکالوئیدها می توانند در درمان عفونت های روده ای تاثیر خوبی داشته باشند در درمان اسهال های عفونی مواد آلکالوئید هم با از بین بردن عامل عفونی و هم با کند کردن زمان عبور مواد هضمی از روده موجب آبگیری بیشتر از مواد هضمی می شود یک آزمایش با استفاده از 4 گیاه دارویی پونه، رزماری، آویشن و بومادران انجام شد در مرحله اول آویشنن و بومادران به هر دو شکل گیاه و اسانس به عنوان مکمل جیره اثرات خوبی بر افزایش وزن روزانه توده بدنی، جمعیت میکروبی مفید روده ای و قابلیت هضم در جوجه های گوشتی گذاشتند که در مقایسه با گروه شاهد اختلاف معنی داری در مورد موارد نامبرده مشاهده شد. غلظت اسید سالیسیلیک بیشترین مقدار را در پرنده هایی که با جیره حاوی اسانس آویشن تغذیه شده بودند داشت که این موضوع در مقایسه با آن گروه از پرندگان که اسانس بومادران و گیاه رزماری دریافت کردند بود. کمترین اسید سالیسیلیک از گروهی استخراج شد که به آنها جیره حاوی اسانس پونه و رزماری یا گیاه پونه و رزماری داده شد استخراج شد. این را می توان گفت که بعضی از عصاره های گیاهی ممکن است در جوجه ها موجب عملکرد مناسب تر و سلامت روده شود آزمایش دیگری بر اساس بررسی اثر مکمل زغال هسته میوه گیاه کاناریوم در جیره اردک انجام شد که از خاکستر به عنوان یک پروبیوتیک استفاده شده جیره ای که در آن زغال هسته کاناریوم بود با تامین میزان مواد معدنی مورد نیاز پرنده بر رشد جوجه اثر مطلوبی داشت که این همان اثر پروبیوتیک است و در این آزمایش به میزان 1% جیره مصرف شده بود و توانست اثر مطلوبی بر باکتری های روده ای بگذارد و به دنبال آن فعالیت بهتر روده را به دنبال داشت استفاده از گیاهان چینی ، پریبیوتیک و آنتی بیوتیک هیچ اثر منفی بر عملکرد اردک نداشتند به طوری که عملکرد این مواد جایگزین آنتی بیوتیک به این صورت بود که با از بین بردن محیط مناسب روده ای رشد میکروارگانیسم های پاتوژن انها را از بین برد و محیط مناسبی را برای رشد میکروارگانیسم های مفید فراهم می کنند که این خود مستقیما موجب فعالیت مناسب روده در هضم و جذب و به دنبال آن عملکرد مطلوب پرورشی شد. مکمل قارچ خوراکی تاثیر قابل توجهی بر روی خصوصیات و جمعیت میکروبی روده نداشت در آزمایشی از عصاره گیاه بلوط استفاده شد این عصاره حاوی مقادیر زیادی تانن و اسید تانیک بود که اثر اسید تانیک بر میکروفلورای روده در ج.جه های گوشتی به دلیل تغییر در جمعیت میکروبی و به دنبال آن از بین بردن میکروارگانیسم های روده که بسته به میزان درصد کاربرد عصاره در جیره، از افزایش وزن حیوان به طور غیر مستقیم جلوگیری کرد و حتی در شرایطی موجب کاهش وزن حیوان شد.

کلیدواژه ها:

اسانس گیاهی ، ترپنوئید ، آلکالوئید ، اسید سالیسیلیک ، پروبیوتیک ، پربیوتیک