آبدهی قنوات کاخک و تاثیر آن بر زندگی اجتماعی (مطالعه موردی بخش کاخک)

در ارتباط مستقم با موضوع تحقیق در هیچ جا منبعی مشاهده نگردید البته به طور کلی در منابع مختلف کارهایی صورت گرفته که بیشتر بحران آب را مد نظر داشته اند و به مسائل روحی و روانی مردم و کنش متقابل این دو کمتر توجه شده است در این مقاله تلاش شده است تا با بیان خشکسالی های پی در پی منطقه و آبدهی بسیار کم قنوات و خشک شدن کاریزهای فصلی بر اقتصاد، اجتماع، سیاست، طبیعت، جمعیت، مهاجرت، وقف، گردشگری، میراث فرهنگی و .. مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد و به همین منظور تحقیقاتی در جهت شناخت و توانایی های بالقوه منطقه صورت گرفته و در پایان پیشنهاداتی در جهت استفاده از آنها ارائه گردیده است . نتایج عمده حاصل از تحقیق نشان می دهد که در بخش آب مصرفی کشاورزی چنانچه سال خشک باشد و دبی آب نیز کاهش یافته باشد اختلافات میان سکونت گاهی افزایش می یابد که اگر نظام تقسیم آب تغییر نیابد و یا زمین های زیر کشت با همین مشاح های کم باقی بماند به دلیل افزایش روز افزون جمعیت عدم نظام دقیق تقسیم رواناب سطحی ، گسترش سطح زیر کشت ، فشار تقاضا و عدم اطمینان تولید احتمال اختلاف بالاتر هم رود. متون قدیمی قرون اولیه هجری که از قنات صحبت می کند گواه بارزی بر این نکته اند که قنات قبل از هر چیز بیانگر حساسیت و نبوغ انسانی در تجانس کامل با طبیعت و اقلیم است. بررسی یک اثر مهندسی مانن قنات همواره کم و لیکن محتوای انسانی آن در سطحی عالی بوده است . قنات یا کاریز، یکی از پیچیده ترین و شگفت انگیزترین ابداعات تاریخ بشری است که برای رفع یکی از نیازهای مهم و حیاتی و جوامع انسانی یعنی آرسانی به مناطق کم آب به وجود آمده است و متاسفانه تاکنون آنگونه که شایسته مقام آن است مورد توجه محققان قرار نگرفته است . همایش ملی قنات فرصتی است تا با بررسی فنی و کمی رشته های موجود و علت خشک شدن برخی از انها به قضاوتی ژرف درباره این پدیده فوق العاده که اکنون تنها نمودی از چشم اندازای خشک فلات ایران است پرداخته شود. در این مقاله اگرچه سعی شده است تا به بیان آبدهی قنوات بر عوامل موثر در زندگی اجتماعی گامی به سمت احیای هزاران رشته قناتی کهدر اثر بی توجهی و استفاده غیر اصولی از آبهای زیرزمینی خشک شده اند برداشته شود ولی مشکل خشکسالی قنوات بر زندگی مردم عدیده تر از ان است که در بحث کوچک یک مقاله گنجانده شود. با یک نگاه کوتاه بر احیای کشاورزی در ایران و استفاده منطقی از منابع آب کشور می توان به اهمیت موضوع پی برد بهتر است که مسیر پر پیچ و خم ادغام این دو را عاقلانه تر بررسی کنیم و برای این کار به بررسی آمار دقیق سفره های زیرزمینی اقدام کنیم که در آن ارجحیت مبحث آشکارا حرفی برای گفتن داشته باشد. امید است نهال کوچکی که کاشته شده رشد نموده و تنومند گردد.