توسعه رویکردی هیبریدی جهت تحلیل احتمال رخ دادن ریسک های ایمنی

مدیریت ریسک فرآیندی دوره ای شامل شناسایی- تحلیل- ارزیابی و پایشم یباشد. مراحل یاد شده فرآیندمحور بوده و نقص در پیاده سازی هر یک منجر به ضعف در عملکرد سیستم مدیریتی م یگردد. شناسایی و تحلیل ، دو فاز مهم اولیه هستندکه در ادامه با یک ارزیابی صحیح ، مبتنی بر یک سلسله تحلیل درست ریسک ها ، به ترتیب الویت پایش می گردند. ارزیابی اصولا بسته به نوع تحلیل به دو صورت کمی و کیفی ارایه می گردد. ارزیابی ریسک کمی ، دقیق و مبتنی بر تحلیل هایآماری بر پای هی اعداد و ارقام استخراج شده از مراجع مربوطه می باشد. به عنوان مثال در باب ارزیابی ریسک های ایمنی ،مراجع ایمنی یک پایگاه داد هی قوی شامل نوع ریسک ، فراوانی رخداد ، علت رخداد وپیامد ریسک ها در دسترس ارزیاب قرار می دهند. ارزیاب با استفاده از تحلیل آماری ، احتمال وقوع حادثه و سپس درجه ریسک حادثه مربوطه را محاسبهمی کند. با اینکه خروجی ارزیابی کمی ، بسیار مطلوب است اما منابع لازم جهت محاسبه ی درجه ی ریسک به صورت کمی همیشه در دسترس نیست. به عنوان مثال در باب ساخت و ساز به دلیل ضعف در نظارت و قوانین مربوطه لزوما هم هی حوادث ثبت نمی شود ، کما اینکه به دلیل عدم دسترسی به یک سیستم یکپارچه پایگاه داده ، ارزیابی دقیق ریسک بهروش کمی مقدور نیست. فلذا کارشناسان عموما از روش های جایگزین که موسوم به ارزیابی ریسک کیفی هستند ، استفاده می نمایند. متاسفانه ارزیابی کیفی که عموما مبتنی بر قضاوت های فردیست ، دقت بالایی ندارد و خروجی این روش بسته بهخبره گی ارزیاب دست بالا یا دست پایین است. این خود اساس مدیریت ریسک را زیر سوال برده و به دلیل ارزیابی نادقیق ، گاها یک ریسک مهم ، غیرمهم در نظر گرفته شده و پایشی بر آن صورت نم یگیرد که نهایتا باعث رخداد حادثه ای ناگوار می گردد. همچنین دست بالا گرفتن یک ریسک کم اهمیت نیز منجر به تحمیل هزینه های پایشی غیرضروری م یگردد. لذاطراحی یک رویکرد ترکیبی کیفی-کمی جهت ارزیابی ریسک با دقتی بالاتر لازم به نظر می رسد. پیش نیاز چنین رویکردی نیز ، ارایه روشی مناسب برای تحلیل ریسک ها می باشد. این پژوهش با در نظر گرفتن مساله فوق الذکر رویکردی نوین مبتنی بر ترکیب تکنیک گسترش عملکرد کیفیت و تحلیل شبکه ای برای تحلیل احتمال رخداد ریس کها ارایه می نماید. به علاوه عملکرد روش مذبور در قالب یک نمونه ی مطالعاتی واقعی جهت توجیه خواننده ارایه می گردد.

کلیدواژه ها:

تحلیل ریسک ، ارزیابی ریسک ، تحلیل شبکه ای سایبرنتیک ، مدل گسترش عملکرد کیفیت