نقش معماری در شکلگیری عرصه عمومی- از عرصه عمومی تا فضای عمومی

عرصه عمومی امکانی در زندگی جمعی انسانهاست که با تحقق آن افراد جامعه میتوانند از طریق یکدیگر به سخن آیند و با مفاهمه به امر عمومی توجه کنند و آن را مورد بحث و گفتگو قرار دهند. از دیدگاه برخی از نظریه پردازان، فضای عمومی به مثابه بخشی تشکیل دهنده از عرصه عمومی میباشد و معماری را میتوان به عنوان باز نمود کالبدی این فضاهای عمومی، قالبی برای تعاملات اجتماعی شهروندان برشمرد. حضور فعال افراد در این فضاها سطح تعاملات اجتماعی، حس تعاون و شهروندی را ارتقاء میدهد. شهرهای امروزی از نظر ساختار اجتماعی، ترکیبی از فرهنگها و خرده فرهنگهای گوناگون است لذا ضروری است که طراحی فضاهای عمومی شهری ازجذابیت برخوردار باشد تا به افزایش ارتباطات اجتماعی بین ساکنان یاری رساند. با توجه به اینکه شکلگیری عرصهعمومی در ایران همچون جامعه جهانی با مشکل مواجه است و با در نظر گرفتن این موضوع که در غیاب عرصههایعمومی، فضای عمومی نقشی قابل ملاحظه در جهت افزایش تعاملات اجتماعی-فرهنگی ایفا میکند، لذا هدف از این مقاله نمایان کردن نقش معماری در جهت ایجاد عرصه عمومی میباشد و در نهایت آن را به عنوان عاملی در راستای افزایش پتانسیلهای نهفته عرصه عمومی و به تعبیری جامعتر بازبینی فرهنگ شهری مد نظر قرار میدهد در این پژوهش از راهبرد تحقیق توصیفی- تحلیلی استفاده شده است و پدیدههای اجتماعی- کالبدی در یک زمینه خاص تبیین و توصیف شده و سپس با نگاهی کل نگر تحلیل گردیدهاند. نتایج این تحقیق دستیابی به راهکارهاییدر طراحی فضاهای عمومی جهت شکلگیری عرصه های عمومی میباشد.

کلیدواژه ها:

عرصه عمومی ، فضای عمومی ، معماری ، تعاملات اجتماعی- فرهنگی ، جهانی سازی