تاثیر پوترسین، کیتوسان، صمغ آکاسیا و واکس بر کیفیت پس از برداشت میوه انار (.Punica granatum L)

برداشت زود هنگام، یکی از فاکتورهای مهم پایین بودن کیفیت میوه انار در استان خوزستان می باشد . هم چنین چروکیدگی و پژمرده شدن میوه ها، ناشی از انبارمانی دراز مدت یکی از مهم ترین مسائل پس از برداشت انار می باشد. با توجه به موارد فوق در سه آزمایش جداگانه اثرات زمان برداشت، واکس، پوترسین، کیتوسان و صمغ عربی بر فعالیت های آنزیمی، شاخص، های فیزیکی و بیوشیمیایی میوه انار باغملک (استان خوزستان) مطالعه گردید. در آزمایش اول برای تعیین تغییرات کیفی میوه در سه رقم انار محلی ( پوست زرد ، پوست سبز و پوست قرمز ) شاخص های بلوغ در سه زمان برداشت ( 23 شهریور، 7 مهر و 21 مهر سال 1390 ) بررسی شد. نتایج نشان داد ارتباط معنی داری بین کیفیت میوه و زمان برداشت در هر سه رقم وجود داشت. مواد جامد محلول (TSS)، شاخص بلوغ (TSS/TA)، آنتوسیانین کل، کیفیت و شدت رنگ آب میوه در هر سه رقم به طور معن ی داری با افزایش بلوغ، بهبود پیدا کرد و در زمان های برداشت دوم و سوم برداشت (به ترتیب 7 و 21 مهر) بهتر از زمان برداشت اول (23 شهریور) بود. آزمایش دوم به منظور ارزیابی پوشش صمغ آکاسیا (0، 5، 10 و 15 درصد) و کیتوسان (0، 0/5، 1 و 2 درصد) بر تغییرات فیزیولوژیکی میوه رقم پوست زرد در 8 و 16 هفته انجام شد. نتایج نشان دادند صمغ آکاسیا 5 و 10 درصد اثرات بهتری در انبارمانی میوه انار نسبت به سایر تیمارها داشت. تیمار 10 درصد صمغ آکاسیا به طور معنی داری موجب کاهش فعالیت آنزیم پلی فنل اکسیداز (PPO) و تغییر رنگ میوه و افزایش اسید آسکوربیک، مواد جامد محلول، اسیدیته قابل تیتراسیون و شاخص کیفی بالاتر در مقایسه با شاهد شد. اثر تیمار 5 درصد صمغ آکاسیا بر کاهش مواد فنولی و فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز (PAL) در پوست میوه ها معنی دار بود. اثر تیمار 0/5 0درصد کیتوسان بر اف زایش اس یدیته قابل تیتراس یون و فنول کل و کاهش فعا لیت آنزیم لیپوکسی ژناز معنی دار بود. در آزمایش سوم، اثرات تیمار پوترسین (0، 1/5، 3 و 4/5 میلی مولار) و واکس تجاری نوع یک و واکس نوع 2 بر تغییرات کیفی و فعالیت آنزیمی میوه انار رقم ملس پوست زرد طی انبارمانی 8 و 16 هفته مورد آزمایش قرار گرفت. نتایج نشان دادند تیمار پوترسین 3 میلی مولار در حفظ پ هاش، نسبت آنتوسیانین به مواد ایجاد کننده رنگ قهوه ای و اسیدیته قابل تیتراسیون موثر بود. ولی این تیمار موجب افزایش مواد فنولی کل و فعالیت آنزیم های پلی فنول اکسیداز، فنیل آلان ین آمونیالی از در پوست میوه ها شد. تیمار پوترسین 4/5 میلی مولار فعالیت آنزیم فنیل آلانین آمونیالیاز و لیپوکسی ژناز را کاهش داد. واکس تجاری نوع 2، میزان اسیدیته قابل تیتراسیون، آنتوسیانین کل، مواد ایجاد کننده رنگ قهوه ای و نسبت آنتوسیانین به مواد ایجاد کننده رنگ قهوه ای، پوسیدگی، چروکیدگی و تغییر رنگ و فعالیت آنزیم های پلی فنول اکسیداز، فنیل آلان ین آمونیالی از را کاهش داد. واکس تجاری نوع یک ( 5 درصد) فعالیت آنزیم های پلی فنول اکسیداز و لیپوکسی ژناز را در پوست میوه ها کاهش داد ولی واکس نوع یک ( 10 درصد) تنها موجب کاهش فعالیت آنزیم پلی فنول اکسیداز گردید. مطالعه حاضر نشان داد که تیمار میوه های انار با صمغ آکاسیا می تواند روش مفیدی جهت بهبود عمر انبارمانی بوده و کیفیت میوه را از طریق تغییر فعالیت آنزیم ها و شاخص های فیزیکی و بیوشیمیایی تحت تاثیر قرار دهد. همچنین نتایج نشان دادند که پوشش دهی میوه انار (واکس زدن یا تیمار با کیتوسان) یا تیمار میوه ها با پوترسین موجب ایجاد تغییرات در فعالیت های آنزیمی در پوست میوه انار می شود که به احتمال منجر به تغییراتی در متابولیسم میوه ها و بهبود کیفیت داخلی و خارجی میوه ها می گردد.

کلیدواژه ها:

انار ، پوشش میوه ، زمان برداشت ، پس از برداشت