ارزیابی تحمل خشکی در بیست ژنوتیپ تریتیکاله با استفاده از شاخص های تحمل به خشکی

به منظور شناسایی ژنوتیپهای متحمل به تنش خشکی در تریتیکاله، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار و بیست ژنوتیپ تریتیکاله در سال زراعی 91-1390 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز و در دو سطح رطوبتی مطلوب (آبیاری بعد از تخلیه تقریبا 40 درصد رطوبت قابل استفاده خاک) و تنش خشکی (قطع آبیاری از مرحله گلدهی) اجرا گردید. ارزیابی ژنوتیپها از نظر تحمل خشکی توسط شاخصهای کمی تحمل به خشکی شامل شاخص تحمل تنش (STI)، شاخص حساسیت به تنش (SSI)، شاخص تحمل (TOL)، شاخص عملکرد (YI)، میانگین بهره وری (MP)، میانگین هندسی بهره وری (GMP) صورت گرفت. نتایج تجزیه واریانس اختلاف معنیداری بین ژنوتیپهای تریتیکاله از نظر کلیه شاخصها و عملکرد دانه در دو شرایط محیطی نشان داد. با توجه به ضرایب همبستگی بین عملکرد دانه در شرایط تنش و بدون تنش و شاخصهای تحمل خشکی، شاخصهای MP ،STI و GMP شاخصهای مناسبی جهت شناسایی ژنوتیپهای متحمل به خشکی در تریتیکاله بودند. بر اساس این شاخصها و با استفاده از نمودار سه بعدی، ژنوتیپهای ELTTCL29 ،ELTTCL8 ،ELTTCL21 و ELTTCL2 به عنوان ژنوتیپهای متحمل به خشکی و ژنوتیپهای ELTTCL19، ELTTCL9 و ELTTCL15 به عنوان حساسترین ژنوتیپها به تنش خشکی معرفی شدند.

کلیدواژه ها:

تریتیکاله ، تنش خشکی ، شاخصهای تحمل خشکی