بازنگری روند رخ دادهای حدی در شرایط اقلیمی کنونی و آینده زمین (بر اساس نتایج شبیه سازی های اقلیمی)

رخداد های حدی اقلیمی که هم از نظر شدت و هم به لحاظ فراوانی پدیده های نادری هستند، به عنوان تسریع کننده ای جهت دستیابی به تغییرات اقلیمی به شمار می روند. نظریه های آماری به کار گرفته شده برای حدهای اقلیمی نیز بدین منظور استفاده می شود تا نشان دهد که فراوانی چنین رویداد هایی، وابسته به هر گونه تغییری است که در اقلیم رخ می دهد و معمولاً به عامل مقیاس بیش از عامل مکان، بستگی دارد. از آن جا که اکوسیستم ها و ساختار های فیزیکی جوامع انسانی با شرایط اقلیمی بهنجار سازگار شده اند، در زمان رخداد پدیده های حدی اقلیمی به ندرت می توانند خود را تجهیز و آماده نمایند. در نتیجه تغییر در زمان وقوع رخداد های حدی، اغلب می تواند اثرات چشمگیر تری بر جوامع و زیست بوم ها نسبت به تغییر در شرایط میانگین جوی داشته باشد. همچنین، مسلم است که تغییر در فراوانی و شدت رخ دادهای حدی، اثرات شدید تری بر فعالیت هایانسانی و محیط زیست آن در مقایسه با تغییر وضعیت متوسط اقلیمی و در کوتاه مدت به جا خواهد گذاشت. بدین سبب که پدیده های اقلیمی حدی در شرایط رخ داد دماها و بارش های بیشینه اتفاق می افتد، جهت بررسی آن ها تجزیه و تحلیل حدهای دمایی و بارشی مورد توجه قرار می گیرد. در این تحقیق، نتایج تعدادی از مطالعات انجام شده در زمینه رخ دادهای حدی، تقریباً از شروع قرن بیستم تا سال 2010 میلادی و نی ز نتای ج حاصل ا ز شبی ه سازی مد ل های گردش عمومی (GCMs) و مدل ECHAM5/ MPI–OM قرن بیستم و سناریوهای انتشار SRES A1B , B1 برای قرن بیست و یکم و همچنین نمایه های اقلیمی حدی (ECIS) ارائه شده توسط کمیته اقلیم شناسی سازمان هواشناسی جهانی (WMO–CCL) و برنامه تحقیقاتی تغییرپذیری پیش بینی اقلیمی (CLIVAR) جهت بررسی رفتار رخدادهای اقلیمی حدی، شرح داده شده است. نتایج به دست آمده از شبیه سازی های اقلیمی، نشان دهنده افزایش معنی دار همه نمایه های دما-محور شامل کمینه دمای حداقل، بیشینه دمای حداکثر و فراوانی شب های حاره ای، در قرن بیست و یکم و در سطح جهان است. در مورد نمایه های بارش نیز، در اکثر مناطق جهان مخصوصاً در مناطق نسبتاً مرطوبی که پیش تر تحت شرایط اقلیم کنونی بوده اند، افزایش مشخصی پیش بینی شده است. به طوری که در دو دهه پایانی قرن بیست و یکم، هم در عرض های میانه و هم در عرض های بالای نیمکره شمالی افزایش بارش بیش از 10 میلیمتر و در همان زمان کاهش میانگین دوره های خشک نمایان شده است. علاوه بر این، در عرض های پایین هر دو نیمکره شمالی و جنوبی گرایش به سمت دوره های خشک طولانی تر مشاهده شده است.

کلیدواژه ها:

رخدادهای حدی اقلیمی ، دما و بارش بیشینه ، نمایه های اقلیمی ، مدل های اقلیمی ، اقلیم کنونی و آینده زمین