تحلیل توسعه فیزیکی شهر از منظر مخاطرات ژئومورفولوژیک (مطالعه موردی شهر ایلام)

سوانح و مخاطرات طبیعی به عنوان بخشی از ماهیت محیط زیست شناخته میشود. سکونتگاه های انسانی در اثر ساخت و ساز بی رویه، قرارگیری در مناطق پرخطر و نادیده گرفتن حریم های طبیعی، بحران های فاجعه آمیز را تجربه می نماید. کشور ما بنا به موقعیت جغرافیایی خود در زمره کشورهای بلاخیز جهان قرار دارد و همواره در معرض مخاطرات متعددی چون مخاطرات ژئومورفولوژیکی بوده است که در این بین فضاهای شهری به عنوان بخشی از پهنه سرزمینی، در جریان توسعه فیزیکی خود با مخاطرات ژئومورفولوژیکی مواجه هستند. شهر ایلام در غرب کشور با موقعیتی میانکوهی که از اطراف به وسیله ارتفاعات، سازندهای سست و فرسایش پذیر، شبکه های زهکشی و مسیل ها محصور شده است، توسعه فیزیکی آن شهر را با چالشهای جدی طبیعی از نوع ژئومورفولوژیکی مواجه ساخته است. در این تحقیق با رویکرد توصیفی – تحلیلی، ضمن بررسی مراحل توسعه فیزیکی شهر ایلام، به بررسی مهمترین مخاطرات ژئومورفولوژیک محدودکننده و موثر در توسعه شهر ایلام پرداخته شده است. نتایج نشان داد توسعه فیزیکی شهر ایلام در عرصه فضایی منجر به تجاوز محدوده شهری به حریم مسیلهای پیرامونی شهر و پیش روی به سوی ارتفاعات شده است. به دنبال خزش شهر ایلام و استقرار واحدهای مسکونی در دامنه ها و ارتفاعات، از بعد اقتصادی به افزایش هزینه های ساخت وساز و از بعد محیطی به شکلگیری و بروز مخاطرات ژئومورفولوژیکی نظیر حرکات دامنه ای و سیلاب انجامیده است.

کلیدواژه ها:

توسعه فیزیکی ، مخاطرات ، ژئومورفولوژی ، ایلام