سازمان فضایی شهر ساسانی بیشاپور

شهر باستانی بیشاپور دومین پایتخت ساسانی است که توسط شاپور برپا گردید . این مقاله به دنبال توصیف روشن و معرفی ویژگی های سازمان فضایی این شهر تاریخی به صورت مستند و براساس یافته های ملموس کاوش های باستان شناسی است. چهره اصلی شهر بیشاپور که در این مقاله به توصیف آن پرداخته شده در کاوش های باستان شناسی انجام شده طی سال های 1347 تا 1357 به دست آمده است. طی این کاوش ها ارگ حکومتی شامل کاخ و معبد آناهیتا و حصار شهر به علاوه قسمتی از برج و باروری آن مورد کاوش قرار گرفت و برخی از ابنیه آن نیز حفاظت و مرمت گردید. بیشاپور به علت سرگذشت ویژه تاریخی آن و عدم تغییر و تحولات بر روی ساخت تاریخی ، در دوره اسلامی ، تقریبا دچار تغییر اساسی نشده و از جمله معدود شهرهای تاریخی ایران است که سازمان فضایی آن قابل تشخیص است. در این نوشته ابتدا مفهوم شهر در فرهنگ ایران باستان به اجمال مورد بررسی قرار گرفته و پس از شناخت گذرای وضعیت فرهنگی مذهبی و سیاسی ساخت شهر توسط شاپور کلیت سازمان فضایی شهر براساس یافته ها و گزارش باستان شناسی معرفی می گردد.

کلیدواژه ها:

بیشاپور ، مفهوم شهر ، شهر باستانی ، شهر ساسانی ، سازمان فضایی شهر ، شاپور ، معبد آناهیتا