ملاحظات اجرایی احداث اسکله چوبی در زمین های لجنی

احداث اسکله در زمینهای لجنی که مقاومت کم و نشست زیاد دارند با مشکلات متعددی روبرو است. این مشکلات با افزایش عمق لایه لجنی نمود بیشتری پیدا می کند در این گونه زمین ها امکان اجرای اسکله های وزنی وجود نداشته و استفاده از اسکله شمع و عرشه اجتناب پذیر است. نظر به این که در این زمین ها رسیدن به لایه مقاوم امکان پذیر نموده و یا غیر اقتصادی است لذا ظرفیت باربری شمع باید منحصرا توسط نیروی اصطکاک جداره آن تامین شود در این میان انتخاب جنس شمع کاملا تعیین کننده می باشد. اسکله های چوبی به جهت وزن کمترو چسبندگی بیشتر شمعهای چوبی به خاکهای لجنی، در این خصوص از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. مقاله حاضر با ارائه مشکلات موجود در اجرای اسکله چوبی بنمدر صیادی خمیر و تدابیری که جهت حل این مشکلات اتخاذ گردیده، به ارائه راهکارهای عملی جهت ساخت اسکله های چوبی در زمینهای لجنی می پردازد احداث اسکله صیادی بندر خمیر در 80 کیلومتری بندرعباس در خور مسهه با هدف ایجاد اشتغال و محرومیت زدایی مورد توجه اداره کل شیلات استان هرمزگان قرار گرفت و در سال 1377 مطالعات طراحی آن انجام و در سال 1378 اجرای آن آغاز شد. مطالعات ژئوتکنیک انجام شده در محل نشان می داد که جنس زمین تا عمق 12 متری لجن با مقاومت کم (SPT=2) است. مقاومت زمین در اعماق بیشتر نیز تغییر چندانی نداشت. عمق لایه لجنی و مقاومت ناچیز آن استفاده از اسکله شمع و عرشه را ایجاب می نمود و انتخاب جنس اسکله نیز بسیار حائز اهمیت بود. انتخاب اسکله های شمع و عرشه فولادی و یا بتنی از یک طرف باعث افزایش وزن سازه می شد و از طرف دیگر عرض و عمق کم خور مسهه استفاده از بارجهای مربوطه را جهت عملیات کوبش شمعهای بتنی یا فولادیغیر ممکن می ساخت. از این رو استفاده از اسکله شمع و عرشه چوبی که وزن خیلی کمتری نسبت به اسکله های نظیر فولادی و یا بتنی دارد مورد توجه قرار گرفت و اجرا شد. جهت کوبش شمعهای چوبی از تجربیات اندک موجود در کشور که غالبا روشهای سنتی بودند حداتکثر استفاده به عمل آمد و با تکمیل و تصحیح این روشها راهکارهای مناسبی جهت حل مشکلات و اجرای هر چه بهتر اسکله های چوبی ارائه شد. نظر به اقتصادی بودن ساخت اسکله های چوبی و با توجه به این که قسمت زیادی از سواحل شمالی و قسمت ملاحظه ای از سواحل جنوبی کشور دارای بستر لجن می باشند لذا به کارگیری این راهکاهرا، بسیار موثر و اقتصادی خواهد بود.