ارتباط بین تحمل خشکی در مرحله جوانه زنی در آزمایشگاه و گیاه بالغ در مزرعه در ژنوتیپ های تریتیکاله (X Triticosecale wittmack)

این تحقیق به منظور مطالعه تحمل ژنوتیپ های تریتیکاله (X Triticosecale wittmack) به شرایط محدودیت رطوبتی در مراحل مختلف نمو در دو بخش مزرعه ای و آزمایشگاهی اجرا شد . بخش مزرعه ای با استفاده از طرح کرتهای خرد شده بر پایه بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار به مدت دو سال زراعی (82-1380) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی طرق مشهد اجرا شد . فا کتور اصلی محدودیت رطوبتی در مراحل مختلف نمو شامل : L1- شرایط بهینه رطوبتی، L4 ،L3 ،L2 قطع آبیاری و جلوگیری از دریافت بارندگی بوسیله باران گیر به ترتیب در مراحل یک برگی تا برجستگی دوگانه برجستگی دوگانه تا ظهور بسا ک و پس از مرحله ظهور بسا ک، L5 و L6 فقط یک آبیاری تکمیلی در مرحله ظهور بسا ک و شیری دانه (بدون استفاده از باران گیر ) و فاکتور فرعی پنج ژنوتیپ تریتیکاله هگزاپلوئید (Juanillo 92 و چهار لاین امی د بخش ) بود . بخش آ زمایشگاهی در قالب آزمایش فا کتوریل بر پایه طرح کام ً لا تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. فاکتور اول تنش اسمزی شامل شش سطح : پتانسیل های اسمزی صفر، 0/3-، 0/6-، 0/9-، 1/2-، و 1/5- مگاپاسکال و فا کتور دوم همان پنج ژنوتیپ تریتیکاله مورد بررسی در بخش مزرعه ای بود. نتایج حاصل از بخش آزمایشگاهی نشان داد ژنوتیپ ها ی V4 ،V3 و V2 بر اساس شاخص تنش در مرحله جوانه زنی (GSI) متحمل ترین ژنوتیپ ها بودند. نتایج بخش مزرعه ای نشان داد شاخص STI برآورد نزدیکتری از عملکرد دانه هم در شرایط تنش و هم در شرایط بهینه رطوبتی ارائه کرد که نشان از کارایی بیشتر این شاخص در تعیین ژنوتیپ هایی با عملکرد بالا در شرایط بهینه رطوبتی شرایط تنش داشت . نتایج بخش آزمایشگاهی نشان داد که ژنوتیپ های V4 ،V3 و V2 بالاترین تحمل به تنش را در مرحله جوانه زنی (آزمایشگاه) دارا بودند. واکنش ژنوتیپ های V4 ،V3 و V2 در شرایط آزمایشگاه شاخص (GSI) و مزرعه (شاخص STI) مشابه بود ولی ژنوتیپ ها ی V5 و V1 و اکنش متفاوتی در شرایط مزرعه و آزمایشگاه نشان دادند

کلیدواژه ها:

تنش اسمزی ، ظهور بساک ، ، جوانه زنی ، شاخص های تحمل