بررسی واحد های حرارتی دریافتی ارقام مختلف ذرت دانه ای در مراحل مختلف فنولوژیکی رشد و تاثیر آن بر روی عملکرد اقتصادی

به منظور ارزیا بی واحد های گرمایی مناسب ارقام مختلف ذرت در مناطق خشک (مطالعه موردی منطقه سیستان ) آزمایشی بر روی ۵ رقم ذرت دانه ای تابستانه در چهار تاریخ کاشت انجام گردید برای انجام آزمایش از طرح اسپیلت پلات در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گردید که تاریخ کاشت به عنوان فا کتور اصلی و ارقام ذرت به عنوان فا کتور فرعی در نظرگرفته شدند . جهت اندازه گیری واحد های حرارتی دریافت در طول دوره رشد گیاه در هر تیمار از درجه حرارت حداکثر و حداقل روزانه از زمان کاشت تا زمان برداشت استفاده گردید و متوسط درجه حرارت روزانه از صفر پایه گیاه که ۱۰ درجه در نظر گرفته شده بود کسر گردید. پس از تعیین دقیق درجه روز رشد برای هر تیمار، مشخص گردید که گیاهان جهت عبور از یک مرحله به مرحله بعدی نیاز به دریافت , واحدهای گرمایی مشخصی دارند . دراین آزمایش مشخص گردید، تاریخ کاشت نامناسب ۱۵ تیر دارای حد اکثر حرارت لازم و حتی بیشتر ازنیاز گیاه می باشد گیاه در زمان بسیار کوتاهی نیا ز حرارتی خود را کسب نموده و به همین دلیل عمل ک رد گیاه کاهش می یابد. امادر تاریخ های کاشت مناسب گیاه در مراحل مختلف رشد خود با شرایط محیطی و دمایی مناسب روبروشده ودر هر مرحله از رشد میزان گرمای مناسب خود رادریافت نموده و حد اکثر عمل کرد حاصل گردیده است . بطوریک ه در منطقه سیستان در تاریخ کاشت مناسب ۱۴ مرداد ماه ارقام دیررس حد اکثر درجه روز را منطبق با دوره رشدی خود دریافت کرده، دوام سطح برگ بیشتری نشان داده و حداکثر عملکرد حاصل شده است . در این رابطه رقم ذرت ۷۰۴ با دریافت ۸۵۱ واحد حرارتی از کاشت تا ظهور خوشه و ۱۴۱ واحد حرارتی از ظهور خوشه تا ظهور بلال و ۴۵۷ واحد از ظهور بلال تا رسیدگی حداکثر عملکرد را در نیمه مرداد نشان داده است . دوویر و همکاران ( ۱۹۹۱ ) در مطالعات خود دریافتند که میزان GDD از کاشت تا رسیدگی فیزیولوژیکی در هیبرید های دیررس بیش از هیبریدهای میان رس و زود رس می باشد . ولی میزان GDD از ۵۰ درصد ظهور کاکل تا رسیدگی فیزیولو ژیکی در هیبرید خای دیررس کمتر از هیبریدهای میان رس و زودرس است . و نتیجه گرفتند که هیبریدهای دیررس در طی فصل رشد GDD آن ها کمتر ولی سرعت پرشدن دانه در هیبریدهای دیررس بیشتر از هیبریدهای میان رس و زود رس خواهد بود.

کلیدواژه ها:

واحد های حرارتی ، دمای پایه ، مراحل فنولو ژیک رشد ، متوسط دمای روزانه