احیای ارزش فضایی میدان نقش جهان اصفهان

فضاهای عمومی در روند شکل گیری تاریخ و در نتیجه ارتقاء فرهنگی و رفتارهای اجتماعی نقش قابل توجهی را ایفا کرده اند. خاطرات و تاریخ هر شهر به واسطه این فضاها به تصویر در می آید و این فضاها انتقال دهنده ی خاطرات به نسل های فعلی و آینده محسوب می شوند. اما متأسفانه امروزه دخل و تصرف در این فضاها به هر دلیل که بوده باعث از دست رفتن ارزش فضایی آنها، رکود و تخلیه تدریجی این فضاها شده که خود باعث فرسایش کالبدی این فضاها نیز گردیده و مداخلات گاه و بیگاه مدیران شهری نیز بعضاً منجر به تشدید مسائل فوق شده است. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی فضای شهری میدان نقش جهان اصفهان و ارائه ی راهبردهایی به منظور احیای ارزش فضایی این فضای عمومی می باشد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع ترکیبی (کمی و کیفی) است. در دسته بندی پژوهش های کمی نیز نوعی از پژوهش ها پیمایشی به حساب می آیند که در آنها از پرسشنامه استفاده می شود، چنانچه دراین پژوهش نیز دسته ایی از متغیرهای مرتبط با موضوع ارزش فضایی، از طریق پرسشنامه ارزیابی شده است، در نتیجه از این منظر تحقیق حاضر یک پژوهش توصیفی - پیمایشی به حساب می آید. به منظور جمع آوری اطلاعات در این تحقیق از روش مطالعه کتابخانه ای - اسنادی و مطالعات میدانی استفاده شده، ابزار اندازه گیری اطلاعات پرسشنامه بوده و تحلیل آن نیز در دو سطح توصیفی و استنباطی صورت گرفته است. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهدکه امروزه کارکردهای اصلی میدان نقش جهان، از جمله کارکرد اجتماعی آن، به شدت تهدید می شود. مطالعات نشان می دهد که میدان نقش جهان اصفهان علی رغم حفظ جامیعت خود، ارزش فضایی اش را تا حدود زیادی از دست داده، بطوریکه امروزه شاهد خالی شدن منظر جمعی این فضای عمومی هستیم. تحلیل مطالعات نیز نشان می دهد که راهبردهایی از قبیل: طراحی انعطاف پذیر و چندمنظوره ی فضای میانی میدان با رویکرد فضای تجمع، تمهید فضا جهت تشویق فعالیت های بدون امضاء، ایجاد تنوع در کارکرد، فعالیت ها، زمان های استفاده از فضا و گروه های مخاطب فضا و ... در احیای ارزش فضایی میدان نقش جهان مؤثر خواهد بود.

کلیدواژه ها:

ارزش فضایی ، منظر جمعی ، کارکرد اجتماعی ، اصفهان ، میدان نقش جهان