تأملی در روند دگرگونی سبزه میدان قزوین با توجه به معماری و شهرسازی اسلامی

در تبیین ویژگی های آثار یک جامعه، توجه به معیارهای برآمده از جهان بینی و فرهنگ آن جامعه یکی از موضوعات لازم الرعایه و در عین حال مغفول است .این غفلت سبب می شود که تحولات و برنامهریزی ها و طراحی هایی که برای این آثار انجام می شوند نیز بدون توجه به معیارهای بومی انجام شود. در نتیجه حاصل کار آثاری بیگانه خواهد بود. مقاله حاضر بر آن است تا به برخی موضوعات مرتبط با یکی ازمیادین تاریخی شهر قزوین به نام سبزه میدان ودگرگونی مفهوم آن در دوره معاصر در مقایسه با دوره های پیشین آن بپردازد. سبزه میدان نیز مانند بساری از میادین تاریخی ایران که در گذشته واجد ویژگی ها و هویت خاص درزمینه های مختلف کالبدی و عملکردی بوده است، به دنبال ورود آراء و روش های برنامه ریزی و طراحی بیگانه، در پی استحاله عملکردهای قدیمی یا گسترش عملکردهای جدید، و با بی توجهی کامل به مباحثزیبایی شناسی و ترجیحات فرهنگی و حیات انسانی و ارزش های فرهنگ ایرانی دچار تحولات و دگرگونی هایی شده است، که این تحولات و دگرگونی ها عموماً به صورت جلوه های نامتناسب و زشت و ناهماهنگ ظاهر شده اند .برنامه ها و طرح هایی که برای اصلاح و احیاء و هویت بخشی و ارتقای کیفیت میدان تهیه می شوند، اگرچه تا حدودی توانسته پاسخگوی برخی عملکردهای مورد نیاز باشد، ولی عموماً به دلایل مختلف اقتصادی و فنی و فرهنگی قابلیت اجرا ندارند یا اجرا نمی شوند. در عین حال این طرح ها و برنامه ها در برخی مواردبر اساس آراء و الگوها و مبانی نظری بیگانه شکل می گیرند و این روند به انضمام پیشنهاد عملکردهای غیربومی یا عملکردهایی که هنوز در ایران رایج نشده اند، سبب می شود تا اجرای آن ها نتواند هویت مطلوبرا برای میدان به همراه داشته باشد.در این مقاله سعی شده ابتدا به تعریف موضوعات و مفاهیم مورد بحث پرداخته و سپس به نحوه ارتباط و کیفیت بروز این مسائل در سبزه میدان پرداخته خواهد شد

کلیدواژه ها:

میدان ، شهر ، فضای شهری ، فرهنگ ایرانی و اسلامی