ضرورت توانمندسازی روستاییان جهت حفظ و توسعه پایدار منابع طبیعی

امروزه منابع طبیعی به عنوان یکی از ارکان جدایی ناپذیر زندگی انسان ها به شمار می رود که در ابعاد مختلف زندگی اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و زیست محیطی بشر، نقش مهمی را ایفا می کند. رشد فزاینده جمعیت، توسعه غیر اصولی صنعت، گسترش بی رویه شهرها، تبدیل عرصه های منابع طبیعی، فقدان برنامه ریزی مناسب در اغلب کشورهای در حال توسعه، سطح این عرصه ها کاهش یافته و در خطر نابودی قرار گرفته است. بدیهی است تخریب منابع طبیعی، زنجیره‎ای از بلایای اجتماعی - اقتصادی و سیاسی را به ارمغان می‎آورد. برای جلوگیری از این پیامدها، مناسب ترین راه، بهره برداری صحیح از منابع طبیعی با کمک اقشار مختلف جامعه به ویژه روستاییان می باشد که با در اختیار داشتن درصد قابل توجهی از کل جمعیت کشور می توانند تأثیر و نقش به سزایی در این رابطه داشته باشند و با ارائه اطلاعات و آموزش های لازم به آنها می توان از وجودشان بیشترین بهره را در جهت حفظ، احیا، توسعه و بهره برداری بهینه از منابع طبیعی برد. تأکید بر استفاده از دانش بومی و توانمندی های مردم محلی در رهیافت های توسعه موجب شده است که مشارکت روستاییان، برای حل مسائل مربوط به زندگی مردم محلی در فرایند توسعه روستایی مورد توجه قرار گیرد. در این بین توانمندسازی روستاییان در مدیریت عرصه های منابع طبیعی بسیار حائز اهمیت می باشد. در این مقاله که بصورت مروری انجام گرفته است با بررسی منابع و متون داخلی و خارجی، پس از تشریح اهمیت و نقش روستاییان و مردم محلی در حفظ، نگهداری و توسعه منابع طبیعی، عرصه های مختلفی که ضرورت دارد روستاییان محلی در این عرصه ها توانمند شوند، مورد بحث قرار گرفته است. در پایان پیشنهادات کاربردی و راهکارهای توانمندسازی روستاییان محلی ارائه گردیده است

کلیدواژه ها:

توانمندسازی ، توسعه پایدار ، منابع طبیعی