اولویت بندی زیربخش های تولیدی صنایع ماشین سازی بر مبنای روش AHP و Topsis برای تهیه برنامه عملیاتی پیوستن ایران به سازمان جهانی تجارت (WTO)

پیوستن به سازمان جهانی تجارت (WTO) مهم ترین بعد جهانی شدن است و باعث ایجاد تجارت آزاد می شود . تجارت آزاد در کنار تقویت زمینه های اقتصادی امکان تعطیلی صنیع و بیکاری گسترده را در بردارد. بنابراین اصلی ترین راهبرد کشورها حمایت از اولویت های اقتصادی در مذاکرات پیوستن به WTO است . ایران در سال 2005 عضو WTO شده و در حال تعیین رژیم تجاری و برنامه های عملیاتی برمبنای اولویت های اقتصادی و صنعتی شده است . اولویت های صنعتی براساس صنایع راهبردی تعیین می شوند که صنایع ماشین سازی با بالاترین ارزش افزوده در میان آنها نقشی اساسی دارند. مهمترین انگیزه و نوآوری این پژوهش ، تعیین اولویت های صنایع ماشین سازی است . تعیین اولویت های یک صنعت تاکنون بر مبنای معیارها یتجاری و از طریق مدل مزیت رقابتی پورتر صورت گرفته است . نوآوری این پژوهش اولویت بندی با شاخص های اقتصادی ، اجتماعی ، نیروی انسانی و زیست محیطی است که جامع بودن آن نسبت مدل های قبلی ( مثل مدل پورتر ) مزیت دارد. این پژوهش با مرور مطالعات موجود ، برای اولین بار اولویت بندی با هدف پیوستن به WTO را انجام داده که با نظر خبرگان و با دروش Topsis و AHP اجرا شده است . تایج نهایی مقایسه شده و چهارخوشه تولیدی پیرو ، توسعه ای ، قابل بررسی و ضعیف به دست آمده اند که مبنای برنامه پیوسته به WTO و اولویت بندی سایر صنایع راهبردی را فراهم خواهند کرد.

کلیدواژه ها:

سازمان جهانی تجارت (WTO) ، صنعت ماشین سازی ، اولویت بندی ، Topsis ، فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) ، خوشه بندی