پتانسیل معماری جنبشی در خلق صور جدید فضا

ویتروویوس در قرن پیش از میلاد، استحکام، سودمندی و زیبایی را به عنوان اصول سه گانه معماری مطرح نمود. اصولی که پایداری آن در طول تاریخ، موید اصالت آن بوده، و بهبود کیفیات آن از اهداف همیشگی واصلی معماری است. اما در گذر زمان وبا پیشرفت های صورت گرفته موارد دیگری چون خلق مفاهیم و دستاوردهای نوین مانند تغییر فرم، تنوع، چند عملکردی، هوشمندی و انعطاف پذیری و... دغدغه های جدیدی را برای طراحان ومعماران رقم زده است. تطبیق معماری با تحولات محیطی و تغییرات عملکردی کاربران، هدف مطلوبی است که در دورانهای مختلف وجود داشته است. در این راستا یکی ازایده هایی که امروزه مورد توجه معماران قرار گرفته است استفاده از معماری جنبشی است. معماری جنبشی یک مفهوم است که از طریق آن به ساختمان ها اجازه می دهد تا بخش هایی از ساختمان را به حرکت درآورد، و از این قابلیت برایبالا بردن کیفیت زیبایی شناختی، پاسخ به شرایط محیطی، تطبیق با شرایط متفاوت، وچند عملکردی نمودن ساختمان بهره برد، ایده ای که امکان پیادهسازی آن به واسطه ساختارهای استاتیک غیرممکن می نمود. طراحی سازه ها، سقف هاو پوسته هایی با قابلیت تغییر شکل و فرم، ایده ی جدیدی نبوده و از گذشته های دور چنین ایده ای وجود داشته است، اما بهسبب فقدان مصالح با خواص و کیفیات برتر و فناوری های لازم برای طراحی و ساخت توسعه پیدا نکرد. اما احتمال پیاده سازی معماری جنبشی در نخستین سال های هزاره سوم با توجه به پیشرفت در علوم مکانیک، الکترونیک، رباتیک و... افزایش یافته است، و در سال های آتی نوعی متفاوت از معماری عرضه خواهد گشت. معماری جنبشی گستره وسیعی از انواع معماری را در بر خواهد گرفت. عناوینی که در این مجال ودر ذیل این عنوان به بررسی آن پرداخته می شود مواردی چون معماری پاسخگو، معماری قابل گسترش، معماری با قابلیت تغییرشکل، معماری انعطاف پذیر، معماری قابل انتقال، معماری پویا، ومعماریبسط پذیر را شامل خواهد شد. هدف از این مطالعه، بررسی تئوری ها وایده های ارائه شده وبعضاً اجرا شده در معماری فراتر از جهان ایستا بوده، ودر ادامه به تاثیر استفاده از اینتکنولوژی ها بر خلق صور جدید فضا پرداخته می شود. روش تحقیق در این نوشتار به روش کتابخانه ای ومبتنی بر مطالعه کتب ومقالات مرتبط بوده،ونتیجه حاصل از این نوشتار دورنمایی از معماری آینده را به تصویر خواهد کشید، که لازم است طراحان ومعماران ایرانی نیز بدان نظر افکنده، و دربهره گیری از آن اهتمام ورزند.

کلیدواژه ها:

معماری جنبشی ، معماری پاسخگو ، قابلیت گسترش ، انعطاف پذیری ، پویایی