ارزیابی و تحلیل ظرفیت ها ی دره های کوهستانی در جهت تنوع سازی اشتغال به کمک مدل SWOT نمونه دره اراک در شهرستان مشهد

افزایش جمعیت و بهبود کیفیت زندگی انسان ها زمینه ی فشار روزافزونبر اقتصاد زمین را فراهم آورده است. در این میاننواحی روستایی کشورهای در حال توسعه تحت تاثیر بهره برداری های بی رویه و غیر اصولی با چالش های گوناگونی مواجه شدهاند که خود ناپایداری سکونتگاه ها ی روستایی در ابعاد مختلف را فراهم نموده است. بعد از چندین دهه تلاش در راستای استفادهبهینه از منابع آب و خاک به منظور کاهش مشکلات در نواحی روستایی، امروزه محققین و نهادهای مسئول به این واقعیت پی بردهاند که غلبه بر فقر، روستا گریزی وهمچنین کاهش مخاطرات زیست محیطی مستلزم اتخاذ رویکردهایی است که استفاده بهینه ازتمام ظرفیت های ممکن و موجود نواحی روستایی رامورد توجه قرار دهد. دره های کوهستانی در نواحی خشک و نیمه خشک مثلدشت مشهد همواره به دلیل وجود منابع آب و ییلاقات خوش آب و هوا مورد توجه ساکنین غیر بومی قرار داشته است. تقاضایروزافزون افراد بومی و غیر بومی برای منابع آب و خاک این دره ها از جمله دره ارداک واقع در شمال غرب دشت مشهد باعث ایجادچالش های متعددی در ابعاد محیطی، اجتماعی و اقتصادی در آن شده است. این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی و با شیوه ی اسنادی – میدانی به کمک مدل SWOT توانمندی های دره ارداک را به منظور ایجاد تنوع در فعالیت های اقتصادی در راستای کاهش فشار بر اقتصاد زمین وجه همت خود قرار داده است. نتایج اولیه تحقیق که حاصل تحلیل و بررسی نظرات متخصصین در خصوص فرصت ها، تهدیدها، نقاط ضعف و قوت در سطح ناحیه مورد مطالعه است نشان می دهد علی رغم وجود نقاط ضعف و تهدید های بیرونی، نقاط قوت و فرصت های فروانی برای غلبه بر مشکلات ناشی از ضعف ها و تهدیدها وجود دارد. نتایج دیگر این تحقیقنشان می دهدکه استراتژی محافظه کارانه گزینه ی مناسب و کارا برای غلبه بر ضعف های درونی و تهدید های بیرونی است.

کلیدواژه ها:

دشت مشهد ، دره ارداک ، روستا ، تنوع سازی اشتغال ، مدل SWOT و و استراتژی محافظه کارانه