تحلیلی بر ضمانت اجرای تعهدات قائم به شخص در حقوق موضوعه ایران

بعد از تولد یک قرارداد، باید به حیات آن و آثاری که از این حیات ناشی می شود، پرداخت. در این مرحله از هر قرارداد تعهداتی ناشی می شود. این تعهدات ممکن است تنها توسط متعهد قابل وفاء باشد. در این حالت، اگر متعهدی از انجام تعهد سرباز زند و اجبار او توسط حاکم (وفق ماده 237 قانون مدنی) موثر نگردید، دیگر نمیتوان به استناد ماده 238 قانون مدنی پیش رفت. از زمره این تعهدات در عالم حقوق کم نیستند که متاسفانه طرح آن در دادگاه به نتیجه عادلانه منجر نشده است. دلیل عمده آن این است که ضمانت اجرای فسخ (همانطور که در ماده 239 قانون مدنی مذکور افتاده است)، امروزه به دلیل نوسانات بازار و شاخص تورم، ضمانت اجرای موثری نیست؛ زیرا که امروزه فسخ عمدتا به ضرر متعهد له است نه متعهد. و لذا متعهد بدون اینکه بیمی از نقض تعهد داشته باشند، از انجام تعهد امتناع نموده و تعیین تکلیف در این مورد را بعهده قاضی می گذارد. علاوه بر آن تحولات قانونگذاری منجر به تفاوت آراء حقوقدانان در مورد ضمانت اجرای این تعهدات شده است. در این مقاله در صدد تحلیل این آراء و انتخاب عادلانه ترین راه حل هستیم.

کلیدواژه ها:

تعهد ، قائم به شخص ، ضمانت اجرا ، حقوق موضوعه ، نظریه نسخ ، نظریه عدم نسخ