اهمیت پایگاه های اسکان اضطراری در مدیریت بحران و مکان یابی آنها به منظور کاهش آسیب پذیری (نمونه موردی: شهرستان شمیرانات)

یکی از مهمترین مسائلی که پس از وقوع زلزله مورد توجه سازمانهای مسئول در زمینه مدیریت بحران قرار می گیرد، انتخاب محلی مناسب و ایمن جهت استقرار اضطراری و موقت جمعیت های آسیب دیده از سوانح است. سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) با توجه به ویژگی های منحصر به فرد در م کان یابی می تواند به عنوان یک ابزار کارآمد، جهت استقرار آسیب دیدگان در خدمت تصمیم گیرندگان قرار گیرد. در این مقاله شهرستان شمیرانات به عنوان الگوی تهیه پایگاه داده مکانی به منظور مکان یابی محل های استقرار موقت جمعیت های آسیب دیده ناشی از زلزله انتخاب و مورد مطالعه قارر گرفته است. بر این اساس ابتدا ادبیات مدیریت بحران و مراحل مختلف آن بررسی گردید، سپس مدل مفهومی AHP طراحی و کلیه ی لایه های داده های مورد نیاز برای ایجاد پایگاه های داده های مکانی اعم از عوامل زیست محیطی، عوامل کالبدی، عوامل جمعیتی و همچنین خصوصیات منطقه شمیرانات را بررسی کرده و سپس با استفاده از امکانات سامانه های اطلاعات جغرافیایی تلفیق شد و تجزیه و تحلیل اطلاعات انجام پذیرفت. پس از آن معیارها و شاخص های استاندارد شده برای تعیین مکان های اضطراری جمعیت های آسیب دیده ناشی از زلزله به صورت وزنی در پایگاه دادههای مکانی وارد و بر اساس آن جست و جو و استخراج نتایج انجام پذیرفت. در نتیجه با توجه به این شاخص ها و معیارها مکان یابی در مواقع بحران برای شهرستان شمیرانات انجام پذیرفت.

کلیدواژه ها:

مدیریت بحران ، اسکان اضطراری ، سامانه اطلاعات جغرافیایی ، AHP ، مکان یابی