ویژگی های خانه های دوره قاجار در اقلیم معتدل خزری (نمون موردی: خانه کلبادی و خان سرداری جلیل ساری)

عمارت منوجهر خان کلبادی واقع در محله ی آب انبار نو حدود یکصدو چهل سال پیش در اواخر دوره قاجار بدستور سردار جلیل از امراء ارتش وقت ساخته شده است. این اثر در تاریخ نهم آبان 1377 با شماره ثبت 2148 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. در حال حاضر این بنا به موزه شهرستان ساری تبدیل شده است. معماری این عمارت و خانه سردار جلیل متأثر ازمعماری خانههای دوره قاجاری بوده که با رعایت ملاحظات اقلیمی و ؟؟؟ دارای دو بخش اندرونی و بیرونی می باشد. بنای اصلی این دو عمارت در بخش اندرونی در دو و سه طبقه و یک زیرزمین احداث شده و هر طبقه دارای یک شاه نشینی و اتاقهای دوطرفه است. شاه نشین طبقه دوم از زیباترین اتاقهای این عمارت است و جای جای آن یادآمد شیوه های هنری تزئینی دوره قاجاری است. ویژگی های اجزای معماری این عمارت نظیر اتاق ها، حجره ها، شاه نشینی، حمام، اصطبل، حیاز و هنر بکاررفته بر روی پنجره ها و ارسی های و تزئین آنها با شیشیه رنگی در نوع خود بی نظیر است. با گذشت زمان آشپزخانه و بخشهایی از واحد مسکونی خدمه از بین رفته و هم اکنون بناهای نوساز جایگزین آن گردیده است. مصالح ساختمان همانند اکثر ساختمانهای دوره ی قاجار از مصالح گل، آهک، لویی، سنگ، شیشه و سفال و چوب و ... ساخته شده است. با بام سفال و طاق نما، شیر سرکاری ها و پنجره های ارسی و نمای آجری اجرا شده است. روش تحقیق در این مقاله به روش کتابخانه ای بوده و اکثر موضوعات از افراد آشنا به این بنا اقتباس شده و بصورت توصیفی در این قالب اداره گردیده است. افرادی که سعی در شناخت و شناساندن تبرستان نمودند که بیشتر این افراد از ارکنان سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی استان مازندران بودند.

کلیدواژه ها:

خانه کلبادی ، ساری ، معماری قاجار ، خانه سردار جلیل ، هژیر سلطان