تحلیل و ارزیابی اثرات کالبدی - اقتصادی اجرای طرح هادی در سکونتگاه روستایی (روستای پزم تیاب از توابع شهرستان چابهار)

اجرای طرح هادی روستایی به منزله یک مداخله کالبدی، روستاها را از ابعاد مختلف (زیست محیطی، اجتماعی – فرهنگی، اقتصادی و مدیریتی – نهادی) متاثر ساخته، دستخوش تغییر و تحول کرده است. هر چند سیاستگذاران، اثربخشی همه جانبه ای را از اجرای این طرح دنبال می کنند. رویکرد حاکم بر طرح هادی بر این نکته تاکید دارد که با ارتقای سطح کیفی ساختار کالبدی، ساختار اجتماعی – اقتصادی روستاهای کشور نیز متحول و از این راه زمینه های توسعه روستایی فراهم می شود. به عقیده متولیان این اقدام، این طرح توانسته اثرات قابل ملاحظه ای را در ابعاد مختلف روستا به ویژه بعد کالبدی و اقتصادی برجای گذارد. روستای پزم از توابع دهستان جهلیان بخش کنارک شهرستان چابهار در فاصله 8 کیلومتری غرب شهر کنارک در حاشیه دریای عمان و دهانه خلیج پزم واقع شده است و از آن جا که پدیده های جغرافیایی در ارتباط متقابل هم قرار دارند، وجود آشفتگی در کاربری اراضی روستا، نه تنها در ابعاد محلی مشکلاتی را برای مردم روستا ایجاد می کند، بلکه در ابعاد منطقه ای نیز اثرات خود را برجای خواهد گذاشت. مقاله حاضر تحت عنوان تحلیل و ارزیابی اثرات کالبدی – اقتصادی اجرای طرح هادی در سکونتگاه روستایی (نمونه موردی روستای پزم تیاب از توابع شهرستان چابهار) کوشیده است به ارزیابی میزان تحقق کاربری های پیشنهادی طرح هادی، مانند کاربری های مسکونی، تجاری، درمانی، مذهبی و ... بپردازد و با تعیین سرانه ها و تراکم ها، به شناخت مشکلات و نارسایی ها دست یابد؛ تا ازاین رهگذر، بتوان الگویی صحیح، منطقی و علمی برای روستای پزم ارائه داد و در راستای عدالت اجتماعی که از اهداف عمده ی برنامه ریزی روستایی است، گام برداشت. نتایج بررسی نشان می دهد اجرای طرح هادی روستایی بر توسعه اشتغال، افزایش علاقمندی روستاییان به ادامه سکونت در روستا و کاهش تمایل مردم به مهاجرت از روستا، بهبود وضعیت کاربریهای موجود و بهبود نسبی بهداشت محیط، تاثیر نسبتاً مطلوب بر میزان سرمایه گذاری و درآمد روستاییان، تاثیرگذار می باشد.

کلیدواژه ها:

طرح هادی روستا ، ساختار کالبدی ، ساختار اجتماعی - اقتصادی ، توسعه روستایی ، عدالت اجتماعی