نقش اقلیم در فرسایش و رسوبگذاری سد تنگ مهر

انواع مختلف فرسایش آبی و فرآیند حمل رسوب و خسارت های ناشی از آن ، یکی ازمسائل مهم زیست محیطی ایران است. برای کنترل یا کاهش اثرات تخریبی آنها باید عوامل مؤثر و دخیل در این فرایندها ارزیابی شوند. در این راستا مدل های مختلفی برای برآورد رسوب در دنیا ابداع شده که عمومأ حاصل تجربه و شرایط محیطی کشورهای خاستگاه آن مدلها می باشد. رواناب سطحی و جریان آب در رودخانه ها همواره توام با فرسایش خاک و حمل مواد رسوبی است. این مواد در هر کجا که موقعیت ایجاب کند ، ته نشین می شوند. اطلاع از چگونگی فرسایش و توانایی حمل رسوب در آبراهه های مختلف حوزه از جمله مواردی است که در هر طرح هیدرولوژی می بایست مورد نظر قرار گیرد. در این تحقیق از مدل MPSIAC برای برآورد فرسایش و رسوب در حوضه آبخیز سد تنگ مهر استفاده شده است. از طریق نقشه های توپوگرافی، مشاهدات میدانی و تصاویر ماهواره ای شکل های مختلف فرسایش موجود در منطقه شناسایی گردید. سپس امتیاز عوامل نه گانه مدل اصلاح شده پسیاک تعیین گردید. نتایج حاصله میزان فرسایش در منطقه را رقم 679/46 متر مکعب در کیلومتر مربع نشان داد. در این میزان فرسایش، سهم عامل توپوگرافی سپس فرسایش رودخانه ای و فرسایش سطحی از سایر عوامل بیشتر است.

کلیدواژه ها:

برآورد رسوب ، مدلهای فرسایش ، رواناب ، تنگ مهر ، پسیاک