افزایش پرولین آزاد، پاسخ حیاتی گونه های تاغ به تنش خشکی

به منظور بررسی تغییرات پرولین آزاد به عنوان یکی از متابولیت های مهم در گیاهان تحت تنش خشکی، بذور دو گونه سیاه تاغ (Haloxylon aphyllum) و زردتاغ (Haloxylon persicum) به صورت گلدانی کشت و نهال های حاصل از آنها پس از یکسال مراقبت و بعد از یک ماه تطابق پذیری با محیط گلخانه تحت اعمال تنش خشکی قرار گرفتند. بررسی تغییرات این اسمولیت در شاخساره و ریشه نهال های این دو گونه تاغ در قالب طرح کامل تصادفی با دو تیمار گونه و پانزده تیمار تنش (عدم آبیاری نهال ها) برنامه ریزی شد. گونه های سیاه تاغ و زردتاغ و سطوح شاهد (تنش صفر)، 2، 4، 6، 8، 10، 12، 14، 16، 18، 20، 22، 24، 26 و 28 روز عدم آبیاری به عنوان تیمارهای آزمایش تعیین گردیدند.اندازه گیری مقدار پرولین آزاد با استفاده از روش Bates و همکاران انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق روش آنالیز واریانس دو طرفه انجام و مقایسه میانگین ها با استفاده از آزمون داانکن صورت پذیرفت. بررسی داده های شاخساره نشان داد که اثر تنش بر افزایش میزان پرولین در هر دو گونه تاغ با احتمال 99% معنی دار بود؛ ولی هیچ تغییر معنی داری از جنبه اثر مورد مطالعه در بین دو گونه مشاهده نگردید. آنالیز داده های حاصل از تیمارهای تنش در ریشه هر دو گونه تاغ نیز مؤید وجود اختلاف بسیار معنی دار تیمارهای مزبور با تیمار شاهد بود؛ ولی بر خلاف شاخساره، اختلاف حاصل از اعمال تیمارهای تنش در بین دو گونه تاغ مزبوردر سطح 5% مشعود و معنی دار گردید. بررسی اثر تنش خشکی بر تغییرات مقدار پرولین کل (شاخساره+ ریشه) نشان داد که تغییرات این صفت با تغییرات پرولین ریشه مشابهت کامل داشته و از یک الگو پیروی نمده است. افزایش میزان پرولین شاخساره، ریشه و پرولین کل متناسب با شدت تنش بود.

کلیدواژه ها:

تاغ ، تنش خشکی ، پرولین آزاد ، مقاومت به خشکی