انزوای ارادی یا اجباری؟ پدیدارشناسی تجربه زیسته زنان نخبه از کناره گیری اجتماعی در ایران

در جامعه ای که زنان نخبه میان انتظارات سنتی و مدرن در نوسان هستند، انزوای انتخابی به پاسخی پیچیده و چندلایه تبدیل شده است. این مطالعه کیفی با هدف کشف معانی نهفته در تجربه انزوای آگاهانه در میان زنان تحصیل کرده ایرانی و تحلیل پیامدهای روانی-اجتماعی این پدیده انجام شد. روش پژوهش حاضر پدیدارشناسی تفسیری بود. داده ها از طریق ۲۰ مصاحبه نیمه ساختاریافته عمیق با زنان دارای حداقل مدرک کارشناسی ارشد که به صورت هدفمند از میان دانشگاهیان، مدیران و صاحبان مشاغل تخصصی انتخاب شده بودند، جمع آوری و تحلیل گردید. یافته ها پنج لایه معنایی را آشکار کرد: انزوا به مثابه مقاومت در برابر مردسالاری حرفه ای، مدیریت حسابگرانه 'اقتصاد عاطفی' روابط، خلق قلمرو امن برای خودشناسی، پارادوکس ارتباط دیجیتال کنترل شده، و پیامدهای دوگانه رهایی-محرومیت. نتایج نشان می دهد این پدیده، راهبردی انعطاف پذیر اما پرهزینه است که هم نیاز به بازاندیشی در ساختارهای حرفه ای جنسیت زده دارد و هم ضرورت آموزش 'تعادل سنجیده' بین انزوا و تعامل را برجسته می سازد.

کلیدواژه ها:

زنان نخبه ، انزوای انتخابی ، اقتصاد عاطفی ، پدیدارشناسی