ترس از دست دادن در عصر پیوستگی دیجیتال: بازاندیشی در پیوند رسانه های اجتماعی و سلامت روان نوجوانان

هدف پژوهش حاضر، بازاندیشی در رابطه بین رسانه های اجتماعی و سلامت روان نوجوانان در عصر پیوستگی دیجیتال است که با کاوش در نقش چندوجهی پدیده «ترس از دست دادن (FoMO) به عنوان یک عامل محوری پیگیری می شود. این مرور در پی آن است تا با سنتز انتقادی شواهد، موجود به تبیین سازوکارهای پیچیده ای بپردازد که از طریق آن ها FoMO می تواند این رابطه را تحت تاثیر قرار دهد. رسانه های اجتماعی در عصر پیوستگی دیجیتال بخشی جدای ناپذیر از زندگی نوجوانان شده اند و پیامدهای روانشناختی استفاده گسترده از آن ها از جمله اضطراب، افسردگی و کاهش رفاه ذهنی، نگرانی های فزاینده ای ایجاد کرده است. پدیده «ترس از دست دادن (FoMO) به عنوان یک متغیر روان شناختی کلیدی مطرح شده که می تواند رابطه بین استفاده از رسانه های اجتماعی و سلامت روان را شکل دهد. این مرور روایی با هدف بازاندیشی در این رابطه و سنتز انتقادی شواهد موجود انجام شد. جستجوی ساختاریافته در پایگاه های Google Scholars، PubMed، Science Direct و SID شامل مقالات فارسی و انگلیسی ۲۰۱۸-۲۰۲۵ انجام گرفت و ۸ مطالعه واجد شرایط انتخاب شدند. تحلیل انتقادی یافته ها نشان داد که FoMO نقش چندوجهی دارد (۱) به عنوان میانجی مسیرهای اثرگذاری ویژگی های فردی و هیجانات منفی بر سلامت روان را تبیین می کند؛ (۲) به عنوان تعدیل گر شدت رابطه بین استفاده از رسانه های اجتماعی و اضطراب یا افسردگی را تغییر می دهد؛ و (۳) به عنوان پیش بین مستقیم، به افزایش آسیب پذیری روانی منجر می شود. نقد روش شناسی مطالعات نشان داد که طراحی های مقطعی و تنوع ابزارهای سنجش محدودیت هایی برای استنتاج علی ایجاد کرده اند و یافته های طولی نشان دهنده تغییر اثر FoMO در طول دوره نوجوانی است. همچنین، تفاوت های فرهنگی و ویژگی های پلتفرم های مختلف ممکن است نقش مهمی در ظهور و پیامدهای FoMO داشته باشند. این مرور بر ضرورت توجه به FoMO در طراحی مداخلات پیشگیرانه، آموزش راهبردهای مقابله ای و ارتقای تاب آوری نوجوانان تاکید می کند. پژوهش های آینده باید با استفاده از طرح های طولی مطالعات بین فرهنگی و کاوش مکانیسم های فردی و پلتفرم محور، شناخت دقیق تری از این رابطه پیچیده فراهم کنند و تحلیل انتقادی و ارزیابی کیفیت شواهد را تقویت نمایند.

کلیدواژه ها:

اضطراب ، ترس از دست دادن (FoMO) ، رسانه های اجتماعی ، سلامت روان