اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی بر کاربردشناسی زبان در کودکان با اختلال طیف اتیسم

اختلال طیف اتیسم با نقص در تعاملات اجتماعی، ارتباطات و رفتارهای تکراری مشخص می شود و ضعف در کاربردشناسی زبان، مانع روابط اجتماعی موثر در این کودکان است. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی کارکردهای اجرایی بر کاربردشناسی زبان در کودکان با اختلال طیف اتیسم است. این مطالعه به شیوه کارآزمایی بالینی تصادفی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری شامل کودکان با تشخیص اختلال طیف اتیسم در مدارس و مراکز توانبخشی شهر سمنان بود که از میان آن ها ۳۰ کودک به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جای گرفتند. گروه آزمایش به مدت ۲۴ جلسه سه جلسه در هفته تحت مداخله با کارکردهای اجرایی قرار گرفتند؛ در حالی که گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. ابزارهای پژوهش شامل چک لیست ارتباطی کودکان (CCC) بود که قبل و بعد از مداخله بر هر دو گروه اعمال شد. برای تحلیل نتایج از آزمونهای تحلیل کوواریانس در مرحله پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که استفاده از کارکردهای اجرایی منجر به افزایش معنادار در کاربردشناسی زبان و خرده مقیاس های آن از جمله وضوح گفتار، توانایی نحوی، آغازگری مناسب، انسجام زبانی، کاهش زبان کلیشه ای، استفاده از بافت ارتباط مناسب، مهارت های اجتماعی و تنوع علایق کودکان گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است (p>۰.۰۵). نتایج پژوهش حاکی از آن است که کارکردهای اجرایی به عنوان ابزاری کم هزینه و موثر می توانند در توانبخشی کودکان با اختلال طیف اتیسم برای ارتقاء تعاملات اجتماعی و استفاده اجتماعی از زبان مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها:

اختلال طیف اتیسم ، کارکردهای اجرایی ، کاربردشناسی زبان