تاثیر فناوری های نوین آموزشی بر انگیزه و یادگیری دانش آموزان در کلاس های درس هوشمند

در دهه های اخیر، ورود فناوری های نوین به عرصه آموزش، ساختار سنتی کلاس های درس را دگرگون ساخته و زمینه ساز تحولی بنیادین در شیوه های یاددهی و یادگیری شده است. کلاس های هوشمند که با بهره گیری از ابزارهایی نظیر تخته های هوشمند، رایانه های شخصی، تبلت ها و نرم افزارهای آموزشی طراحی شده اند، محیطی تعاملی و پویا برای یادگیری فراهم می آورند که در آن دانش آموزان نقش فعال تری در فرآیند یادگیری ایفا می کنند (رحیمی شهواری، پاک روان و خلیل محمدی، ۱۴۰۳).یکی از مهم ترین پیامدهای مثبت استفاده از فناوری در آموزش، افزایش انگیزه تحصیلی دانش آموزان است. پژوهش ها نشان می دهند که استفاده از ابزارهای دیجیتال، به ویژه بازی های آموزشی، ویدئوهای تعاملی و آزمون های آنلاین، موجب افزایش علاقه مندی دانش آموزان به محتوا و مشارکت بیشتر آنان در فعالیت های کلاسی می شود (مومنی راد، پورجمشیدی و افشار، ۱۴۰۱).از سوی دیگر، فناوری های نوین آموزشی امکان یادگیری شخصی سازی شده را فراهم می کنند. با استفاده از پلتفرم های هوشمند، معلمان می توانند محتوای آموزشی را متناسب با سطح توانایی و سبک یادگیری هر دانش آموز تنظیم کنند. این رویکرد نه تنها موجب افزایش درک مفاهیم می شود، بلکه اعتمادبه نفس دانش آموزان را نیز ارتقا می دهد (نیک پی و همکاران، ۱۴۰۰).کلاس های هوشمند همچنین بستر مناسبی برای توسعه مهارت های قرن بیست ویکم مانند تفکر انتقادی، حل مسئله، همکاری گروهی و سواد دیجیتال فراهم می آورند. در این محیط ها، دانش آموزان با استفاده از فناوری، به صورت گروهی پروژه هایی را طراحی و اجرا می کنند که نیازمند تحلیل، خلاقیت و تصمیم گیری است (حسینی و همکاران، ۱۳۹۹).با این حال، بهره گیری از فناوری در آموزش بدون چالش نیست. یکی از موانع اصلی، کمبود زیرساخت های مناسب در برخی مدارس، به ویژه در مناطق محروم است. نبود اینترنت پایدار، تجهیزات کافی و فضای فیزیکی مناسب، می تواند اثربخشی کلاس های هوشمند را کاهش دهد (قربانی و همکاران، ۱۴۰۲).نقش معلم در کلاس های هوشمند نه تنها کاهش نمی یابد، بلکه پیچیده تر و چندبعدی تر می شود. معلمان باید علاوه بر تسلط بر محتوای درسی، مهارت های فنی و دیجیتال لازم برای مدیریت کلاس های هوشمند را نیز کسب کنند. آموزش حرفه ای معلمان در این زمینه، یکی از پیش نیازهای اساسی موفقیت در بهره برداری از فناوری در آموزش است (سجادی و همکاران، ۱۴۰۰).از منظر روان شناسی تربیتی، فناوری های نوین می توانند سبک های مختلف یادگیری را پوشش دهند. برای مثال، دانش آموزانی که یادگیری بصری دارند، از محتوای چندرسانه ای بهره بیشتری می برند، در حالی که یادگیرندگان شنیداری از پادکست ها و فایل های صوتی سود می برند. این تنوع در ارائه محتوا، موجب افزایش فراگیری و کاهش افت تحصیلی می شود (کریمی و همکاران، ۱۳۹۸).تحقیقات میدانی در مدارس هوشمند ایران نیز نشان داده اند که دانش آموزانی که در محیط های فناورانه تحصیل می کنند، در مقایسه با همتایان خود در مدارس سنتی، عملکرد تحصیلی بهتری دارند و انگیزه بیشتری برای یادگیری از خود نشان می دهند (پاک روان و همکاران، ۱۴۰۳).در نهایت، می توان نتیجه گرفت که فناوری های نوین آموزشی، در صورت استفاده هدفمند و اصولی، می توانند به عنوان ابزاری قدرتمند برای ارتقای انگیزه و یادگیری دانش آموزان عمل کنند. با این حال، موفقیت در این مسیر مستلزم برنامه ریزی دقیق، سرمایه گذاری در زیرساخت ها و توانمندسازی معلمان است (یوسفی و همکاران، ۱۴۰۲).آینده آموزش، بدون شک، در گرو هم افزایی میان فناوری و انسانیت است. اگر نظام آموزشی بتواند با نگاهی راهبردی، فناوری را در خدمت یادگیری قرار دهد، می توان به تحقق عدالت آموزشی، ارتقای کیفیت یادگیری و پرورش نسلی خلاق و توانمند امیدوار بود (اداره فناوری اطلاعات آموزش و پرورش کردستان، ۱۴۰۲).

کلیدواژه ها:

کلاس هوشمند ، انگیزه تحصیلی ، یادگیری فعال ، آموزش الکترونیکی ، نوآوری در آموزش ، سبک های یادگیری